Landafrøði 1-3 Lærarabók

Lærarabók ©Nám 2014, 1. útgáva.Týðari: Elin Henriksen, Upprunaútgáva Impuls Geografi ©2009 Peter Kinlund, Maria Bergman och Natur og Kultur, 2009, Stockholm ISBN: 978-99918-2-205-1 Landafrøði 1–3 6-8 Uppskot til frálæru Landafrøði 1 • Vatntrot kann noyða fólk at drekka dálkað vatn, og hetta kann elva til sjúku, t.d. kolera. Ein vanlig deyðsorsøk í økjum við vatntroti er lívsýki (leyst lív). • Turkur og misvøkstur kunnu hava hungursneyð við sær. Hetta ger, at fólk verða noydd at flyta til onnur øki, sum aftur kann elva til illstøður við fólkið har. Í avritssíðuni Trý lond - sama vatn ímynda vit okkum eina støðu, har trý lond fáa vatn úr somu á. Við hesum í huga skulu næmingarnir nú kunna seta seg nágreiniliga inn í eina veruliga tvístøðu, t.d.: • Tvístøðan í Palestina sæð úr einum vatnsjónarhorni • Nøgdin av vatni í Nilá • Vatnið í Evfrat og Tigris • Royndirnar hjá Nestlé (heimsins størsta matvøruframleiðara) at einskilja vatntilfeingi Sí www.globalis.dk > konflikter og www.globalresearch.ca/the - privatisation-of-water-nestle-denies-that-water-is-a-fundamental- human-right/5332238 Næmingarnir kunnu fara í kjakbólkar og grundað á bls. 114-117 í bókini viðgera hesar spurningar: 1. Eiga vit at gjalda fyri vatnið, sum rennur úr krananum? Hugsa um, at vit brúka ymiskar nøgdir, og at vatnið skal reinsast og leiðast út til øll. Hetta krevur orku, sum aftur veksur um útlátið av vakstrarhúsgassi. Eisini kann verða mett um umhvørvisárinið av, at enn meira vatn verður tikið úr áunum. Og um summarið kann vera torført at útvega nóg mikið av vatni. 2. Tá samanum kemur, er ójavna býtið av vatninum í verðini ein spurningur um rættvísi. Hvat eigur at verða gjørt til tess at býta vatnið so rættvíst sum gjørligt millum, lond, fól- kasløg, bý og bygd, landbúnað, ídnað o.s.fr. (Spurningurin stendur á bls. 115 í bókini). 3. Ger stjórnin í Kina rætt at byggja heimsins størstu vatn­ goymslu? 4. Hóast vit í Føroyum vanliga hava nóg mikið av vatni til húsarhald og ídnað, so eru við hvørt tvístøður um vatnið í áunum. Skal SEV gera fleiri byrgingar og taka meira vatn úr áunum, so at minkast kann um oljunýtsluna til at gera el? Ella skal náttúran varðveitast við sínum áum og fossum? Hvussu ávirkar tað umhvørvið á firðum og sundum, at vat- nið úr áunum verður leitt eina aðra leið? * Spurningarnir venja førleikan hjá næmingunum at lýsa trupulleikar úr ymsum sjónarhornum. Umneyðugt ber til í orðaskiftinum at vísa á, Avritssíða 6.1

RkJQdWJsaXNoZXIy NzUyNjQ=