Skip to main content

 

 

Heimsins lond   →   Asia


Suðurkorea


Viðkomandi temu

Lyklatøl

Høvuðsstaður:
Seoul

Vídd: 99.020 km2

Fólkatalglobal warming prevention and eassy non-assignment research papers pdf english paper hssc federal board: 48.636.068 

Almentmál:
koreanskt

Átrúnaður: 
kristindómur 49%, buddisma 47%, konfusiansma 3%, aðrir 1%

Stýrirlag: fólkaræði, fleirflokkaskipan

Gjaldoyra: 
suðurkoreanskur won (KRW)

Suðurkorea

Sum í Norðurkorea er størri parturin av Suðurkorea fjallalendi og skógur. Men borið saman við Norðurkorea blómar búskapurin, og landið hevur víðfevnt handilssamstarv við onnur lond, mest Japan og USA. Eftir at landið fekk sjálvstyrið í 1948, gjørdi Norðurkorea innrás í landið. Tá ið koreakríggið (1950-53) var av, lógu býir og verksmiðjur í Suðurkorea í skeljasori, og túsundtals flóttafólk vóru komin suður um markið úr Norðurkorea. Tjúgu ár seinni var Suðurkorea komið fyri seg aftur búskaparliga. Nýggjar verksmiðjur fóru at gera dygdarvørur til útflutnings, og nýggir stórbýir vórðu bygdir. Nú á døgum hevur Suðurkorea væl lært arbeiðsfólk, sum ger hátøkniligar ídnaðarvørur.

Eftir miklu oyðileggingarnar í koreakrígnum mátti Suðurkorea endurreisa og menna ídnaðin heilt av nýggjum. Landið legði seg eftir at gera og flyta út lidnar vørur. Stórar ídnaðarsamtøkur, chaebol, vórðu settar á stovn at gera klæði, skógvar, skip, bilar - og seinni - teldur og sjónbandaspælarar. Stór jarn- og stálverk vórðu bygd til tess at útvega ídnaðinum rávøru. Suðurkoreanski búskapurin er ímillum teirra, sum hava eina ta mestu framgongdina í heiminum.

Fleiri enn 10 milliónir fólk búgva í høvuðsstaðnum Seoul. Meginparturin av hesum nýmótans býi er bygdur síðan koreakríggið. Stóra fólkaflytingin av bygd til býin hevur gjørt, at har er mest sum ovfólkað og øgilig ferðsla. At fáa bøtt um hetta hevur Seoul eitt víðfevnt og væl skipað samferðslukervi, har bussar, tok, ferjur og flogfør flyta fólk eftir somu ferðaætlan.

Mangir átrúnaðir eru í Suðurkorea. Um helvtin av fólkinum er buddistar, hin er kristin ella konfusianistar. Mong fólk á bygd trúgva enn á andamanan - at til er ósjónligur andaheimur síð um síð við sjónliga mannaheimin. Tá ið andarnir geva seg í hóslag við menniskjuni, er andamanarin millumgongumaður ímillum hesar heimar.

Mótsett landbúnaðarskipanini í Norðurkorea eru flestu garðarnir í Suðurkorea smáir ognargarðar. Rís er høvuðssgrøði, men teir dyrka eisini bygg, hveiti, frukt, grønmeti og kryddurtir. Suðurkorea er fjallaland, so mesti landbúnaðurin er í áardølunum og láglendinum við strondina.

Koreanskur dansur er høgt í metum í Norður- og Suðurkorea. Dansararnir eru í serligum búnum, hanbok. Endamálið við koreanskum dansi er at fáa fram serligt huglag heldur enn at siga eina søgu.

Í Norður- og Suðurkorea verður øll máltíðin sett á borðið í einum, ístaðin fyri at bera rættirnar á borðið hvør eftir annan. Rís er altíð høvuðsrættur, ofta saman við rugi og brúnum bønum; afturvið verður etið grønmeti, frukt og kjøt. Veitsludagar eta tey vanliga guvukókaðar rískøkur.

Ginsengrót verður dyrkað bæði í Norður- og Suðurkorea. Hon er góð fyri heilsuna og stimbrar kroppin. Tá ið røturnar eru vaskaðar, guvukókaðar og turkaðar, verða tær malnar og gjørdar til tablettir, salvu og annað.

Eysturasia

Høvuðsríkið í Eysturasia er ovurstóra Kina, men har eru eisini stormbarda flatnalendi í Mongolia, Norðurkorea og Suðurkorea, fruktagóða oyggin Teivan og gomlu, smáu hjálondini Hongkong og Makao. Kina er av fjølbroyttastu londum. Fyri vestan hækkar oyðimarkarkenda lendið upp í djúpar dalar og høg fjøll. Tibet, sum áður var sjálvstøðugt ríki, men sum Kina hertók í 1950, verður nevnt „tekja heimsins", tí at tað liggur so høgt. Í norðara parti í Kina á markinum móti Mongolia er turra og oydna Gobioyðimørk. Í Eysturkina og Norður- og Suðurkina er nógvur landbúnaður í áardølunum og á víða slættlendinum. Haðan kemur matur til allar milliónirnar, sum búgva í mongu býunum fram við strondini og inni í landinum.

Fáar áir í heiminum gera so stóran skaða sum Gulaá, ella Huang Heá. Javnan hevur hon floymt upp um áarbakkarnar og verið atvold til, at túsundtals fólk eru druknað. Tí verður hon eisini kallað „Neyð Kina". Sum hon rennur eystur ígjøgnum Miðkina, ber hon nógva fína mold, nevnd fokdust, við sær. Moldin litar ánna gula, haðan er navnið Gulaá komið.

Ein av aðalhugsjónunum í gamla kinverska átrúnaðinum, konfusianismuni - nevnd eftir kinverska heimspekinginum Kungfutzu - er trúskapur ímóti ættini og virðing fyri forfedrunum. Tí eru mangir siðir knýttir afturat siðbundnum jarðarferðum í Eysturasia. Hesir siðir skulu vissa, at tí deyða skal einki skorta hinumegin. Á gravarbakkanum ofra tey, ið varða av, mat og brenna pappírspengar og myndlar av bilum, súkklum og øðrum lutum, sum sálin skal hava við sær til himmals

Kinamúrurin, sum ringir seg ígjøgnum Norðurkina eystan úr Gulahavi og vestur til oyðimerkurnar í Miðásia, má sigast at vera eitt av undurverkunum úr fornøld. Farið varð at laða múrin í 4. øld f. Kr., men meginparturin av honum varð gjørdur í 14. øld at verja kinverskar bøndur fyri flakkfólki úr Mongolia. Múrurin er heimsins longsta bygningsverk, næstan 6.400 km langur.