Hákun av Danaríki
CCF 61a
TSB E 44
1 Hákun ráddi for Danaríki,
drekkur mjøð úr skál,
tá ið hann var fimtan ár,
tá doyði hans faðir frá.
Latið dans dynja, dreingir!
Stásiliga stígið í ring!
Stár hon væl frúva.
2 Tá ið hann var fimtan ár,
tá doyði hans faðir frá,
nevndur Sjúrður av Suðurlondum,
sum Hakkul vá.
3 Hakkul fór á langreisuna,
tað vil eg siga enn,
hann vá Sjúrð av Suðurlondum
við øllum sínum menn.
4 Hakkul eigur ein ungan son,
Hákun nevndur á navni,
hann er bæði fimur og snarur,
stýrir hvør skeið á stavni.
5 Hákun ráddi for Danaríki
í árini tvey,
alt hugsaði hann um faðir sín,
um hann mundi vera deyður.
6 Hákun ráddi for Danaríki,
væl er um tað nevnt,
hann kendi sær onga glaða stund,
fyrr hann fekk sín faðirs deyða hevnt.
7 Hákun ráddi for Danaríki,
drakk bæði mjøð og vín,
alt sat hann við sorg og sút
um faðirs deyða sín.
8 Sjúrður siglir á Suðurlondum,
stýrir sína skeið á stavni,
raskar eigur hann synir tríggjar,
allir nevndir á navni.
9 Tríggjar eigur hann synirnar
og allir nevnast við,
nevndur er Heini og Ranild
og Rasmus tá tann triði.
10 Sjúrður eigur tríggjar synir
og allir nevnast her,
nevndur er Heini og Ranild,
og Rasmus yngstur er.
11 Ranild hann er miðlingurin,
er satt at siga frá,
hann er bæði fimur og snarur,
sum føtur bera má.
12 Sjúrður siglir á Suðurlondum
við manna hundrað fimm,
bylgjan brýtur stór og strong
á báðum borðum inn.
13 Sjúrður vendi sínum skipi á leið
ímót teirri bylgju breiðu,
so siglir hann á trimum døgum,
og onga so sær hann leið.
14 Sjúrður vendi sínum skipi á leið
mót teirri bylgju blá,
so siglir hann á trimum døgum,
so fimtan róðu ikki á.
15 Kastaði sínum akkerum
á so hvítan sand,
fyrst steig Sjúrður á Suðurlondum
sínum fótum á land.
16 Fyrst steig Sjúrður á Suðurlondum
sínum fótum á land,
tólv brynjaðir adilsmenn
undir hans høgru hand.
17 Hákun stendur á bakkanum,
mælir fyri munni sínum:
“Takk havi tú, Sjúrður, nú her,
fyri higarkomu tína! ”
18 Svaraði hann Sjúrður ungi,
hann stóð har skamt ífrá:
“Hoyr tað tú, Hákun ungi,
deyðan skalt tú fá! ”
19 Hákun so til orða tekur,
heldur á bjørtum brandi:
“Fyrr skal bresta stokkar og stein,
enn tú fært mína landa. ”
20 Hákun við sítt bitra brand
brá sítt svørð á loft:
“Nú skalt tú, Sjúrður, síggja tað blóð,
teg má ryggja ofta.”
21 Hákun við sínum brandi upp
væl við sínum svørði má hyggja:
“Nú skalt tú, Sjúrður, síggja tað blóð,
sum teg skal ofta ryggja.”
22 Hákun við sínum brandi upp,
tá skulvu bæði torp og garðar,
miðjan kleyv hann Sjúrða sterka
deyðan niður til jarðar.
23 Tað var ið hann Hákun ungi
sínum svørði brá,
miðjan kleyv hann Sjúrða sterka
sundur í lutir tvá.
24 Sjúrður datt á vøllin niður,
klovin í lutir tvá,
Heini sprakk tá fimur á føtur,
sínum svørði brá.
25 Hákun við sínum brandi upp
og blóðutum svørði á lofti:
“Nú skalt tú, Heini, síggja tað blóð,
teg má ryggja ofta.”
26 Hákun við sínum brandi upp
væl við sínum svørði man hyggja:
“Nú skalt tú, Heini, síggja tað blóð,
teg man ofta ryggja.”
27 Hákun við sínum brandi upp,
tað skulvu bæði torpar og garðar,
miðjan kleyv hann Heina sterka
deyðan niður til jarðar.
28 Tað var ið hann Hákun ungi
sínum svørði brá,
miðjan kleyv hann Heina sterka
sundur í lutir tvá.
29 Heini datt á vøllin niður,
klovin niður at læri,
Ranild sprakk tá fimur á føtur,
meinti tað hevði verið frægari.
30 “Tú hevur dripið bróður mín,
tað vil eg fyri tær mæla,
áðrenn dagur at kvøldi kemur,
vit skulu ikki báðir eitt tala.”
31 Hákun so til orða tekur,
mælir fyri munni sínum;
“Hesin sami bjarti brandur
skal gala í lívi tínum.”
32 Hákun við sínum brandi upp
við blóðutum svørði á loft:
“Nú skalt tú, Ranild, síggja tað blóð,
teg má ryggja ofta.”
33 Hákun við sínum brandi upp
við svørðinum mundi hann hyggja:
“Her skalt tú, Ranild, síggja tað blóð,
teg má ofta ryggja.”
34 Hákun við sínum brandi upp
við svørðinum mundi hann renna,
so gekk høgg av Hákun sterka,
í miðjan belti at spenna.
35 Hákun við sínum brandi upp,
tað skulvu bæði torpar og garðar,
miðjan kleyv hann Ranild sterka
deyðan niður til jarðar.
36 Tað var ið hann Hákun ungi
sínum svørði brá,
miðjan kleyv hann Ranild sterka
sundur í lutir tvá.
37 Ranild datt á vøllin niður,
klovin í lutir tvá,
Rasmus sprakk tá fimur til fóts,
sínum svørði hann brá.
38 “Tú hevur mínar brøður felt,
tað skalt tú her betala,
hesin sami bjarti brandur
skal í tínum lívi gala.
39 Tú hevur staðið í stríði her
og gjørt mær mikil mein,
óhent verður nú henda ferð
bæði til búk og bein.”
40 Hákun gav tað høggið tungt
av makt og meiri vanda,
dunin hoyrdist langan veg,
tá ið svørðið svinglaði í hendi.
41 Høgga títt, teir líva lítt,
og báðir til møði kenna,
neistar flugu í veðrið upp,
tá ið svørðini saman renna.
42 Høgga títt, teir líva lítt,
tá var ónt at síggja,
blóðið spruttaði av báðum,
og hvørgin vil undan flýggja.
43 Høgdust bæði hart og skarpt,
sum dreingir spæla við laða,
høgdust fullar átta dagar,
hvør loftaði annans skaða.
44 “Kastum frá okkum vákn og svørð,
spjót og hartil verju,
nú skulum vit á grønan vøll
hondum saman at berjast.”
45 Kastaðu frá sær vákn og svørð,
tyktist einki at bella,
ryktust hart og mikið skarpt,
hvør vildi annan fella.
46 Kastaðu frá sær vákn og svørð,
hartil tyktist eiti at síggja,
fóru so á grønan vøll
hvønn annan niður at leggja.
47 Stigu teir tá av hestunum
og gjørdu so tað at loyna,
fóru so á grønan vøll
roysnisverk at royna.
48 Tókust teir tá hondum saman,
grimir og harðir til viga,
báðir vóru reystir og sterkir,
hvørgin vil undan ríða.
49 Bardust fullar tríggjar dagar,
hvørgin sigur fekk,
inntil dagin tann fjórða,
sólin til viðar gekk.
50 Bardust fullar tríggjar dagar,
hvørgin sigur vann,
inntil dagin fjórða,
sól til viðar rann.
51 Inntil dagin fjórða,
sól til viðar rann,
tá fell Rasmus,
tann hin raski mann.
52 Rasmus datt á vøllin niður,
tá tók hans liðið at gjalla:
“Báðir hava nú roysni roynt,
vit latum nú hvønngan gjalda.”
53 Rasmus datt á vøllin niður,
tað mundi honum baga:
“Báðir hava nú roysni roynt,
latið nú hvønngan skaða!”
54 Svóru teir seg í stallbrøðralag
og løgdu so tað í minni,
tað skuldi ikki annar úti vera,
tá ið annar var inni.
55 Settust teir á vøllin niður,
sum tingið lótu tá halda,
hvør svór øðrum trygdareið,
teir skuldu ikki lívið volda.
56 So fóru teir til hallar heim,
og hvør var annan tró,
Hákun ráddi for Danaríki,
var bæði glað og fró.
57 Hákun ráddi for Danaríki,
hevði so raskar dreingir,
Rasmus var hans ráðgevari,
sum gitið má verða so leingi.
58 Hákun hevði í mongum vasi
og barst við raskar dreingir,
eingin er líkur við Rasmus sterka,
so má frættast leingi.
59 Hákun hevði í mongum vasi
og barst við raskar menn,
eingin er líkur Rasmus sterka,
so má frættast enn.
60 Hákun ráddi for Danaríki,
so er tað at venda,
Rasmus var hans ráðgevari
teirra ævi til enda.
Latið dans dynja, dreingir!
Stásiliga stígið í ring!
Stár hon væl frúva.
CCF 61a
TSB E 44
Handrit: Fugloyarbók. AM Access. 4a, nr. 33, s. 153. Fyri 1854.
Útgávur:
1. Føroya kvæði (Christian Matras greiddi til útgávu, 1944) Band III, Teil 1, s. 1.
2. Føroya kvæði (Inngangur og úrtøk eftir Dánjal Niclasen, 2000) 15. bind, s. 7.
Heimild: Úr Fugloy: Hanus Hanusson, Sjeyndi Hanus í Útistovu (1794-1854), Hattarvík.
Hákun av Danaríki
CCF 61a
TSB E 44
1 Hákun ráddi for Danaríki,
drekkur mjøð úr skál,
tá ið hann var fimtan ár,
tá doyði hans faðir frá.
Latið dans dynja, dreingir!
Stásiliga stígið í ring!
Stár hon væl frúva.
2 Tá ið hann var fimtan ár,
tá doyði hans faðir frá,
nevndur Sjúrður av Suðurlondum,
sum Hakkul vá.
3 Hakkul fór á langreisuna,
tað vil eg siga enn,
hann vá Sjúrð av Suðurlondum
við øllum sínum menn.
4 Hakkul eigur ein ungan son,
Hákun nevndur á navni,
hann er bæði fimur og snarur,
stýrir hvør skeið á stavni.
5 Hákun ráddi for Danaríki
í árini tvey,
alt hugsaði hann um faðir sín,
um hann mundi vera deyður.
6 Hákun ráddi for Danaríki,
væl er um tað nevnt,
hann kendi sær onga glaða stund,
fyrr hann fekk sín faðirs deyða hevnt.
7 Hákun ráddi for Danaríki,
drakk bæði mjøð og vín,
alt sat hann við sorg og sút
um faðirs deyða sín.
8 Sjúrður siglir á Suðurlondum,
stýrir sína skeið á stavni,
raskar eigur hann synir tríggjar,
allir nevndir á navni.
9 Tríggjar eigur hann synirnar
og allir nevnast við,
nevndur er Heini og Ranild
og Rasmus tá tann triði.
10 Sjúrður eigur tríggjar synir
og allir nevnast her,
nevndur er Heini og Ranild,
og Rasmus yngstur er.
11 Ranild hann er miðlingurin,
er satt at siga frá,
hann er bæði fimur og snarur,
sum føtur bera má.
12 Sjúrður siglir á Suðurlondum
við manna hundrað fimm,
bylgjan brýtur stór og strong
á báðum borðum inn.
13 Sjúrður vendi sínum skipi á leið
ímót teirri bylgju breiðu,
so siglir hann á trimum døgum,
og onga so sær hann leið.
14 Sjúrður vendi sínum skipi á leið
mót teirri bylgju blá,
so siglir hann á trimum døgum,
so fimtan róðu ikki á.
15 Kastaði sínum akkerum
á so hvítan sand,
fyrst steig Sjúrður á Suðurlondum
sínum fótum á land.
16 Fyrst steig Sjúrður á Suðurlondum
sínum fótum á land,
tólv brynjaðir adilsmenn
undir hans høgru hand.
17 Hákun stendur á bakkanum,
mælir fyri munni sínum:
“Takk havi tú, Sjúrður, nú her,
fyri higarkomu tína! ”
18 Svaraði hann Sjúrður ungi,
hann stóð har skamt ífrá:
“Hoyr tað tú, Hákun ungi,
deyðan skalt tú fá! ”
19 Hákun so til orða tekur,
heldur á bjørtum brandi:
“Fyrr skal bresta stokkar og stein,
enn tú fært mína landa. ”
20 Hákun við sítt bitra brand
brá sítt svørð á loft:
“Nú skalt tú, Sjúrður, síggja tað blóð,
teg má ryggja ofta.”
21 Hákun við sínum brandi upp
væl við sínum svørði má hyggja:
“Nú skalt tú, Sjúrður, síggja tað blóð,
sum teg skal ofta ryggja.”
22 Hákun við sínum brandi upp,
tá skulvu bæði torp og garðar,
miðjan kleyv hann Sjúrða sterka
deyðan niður til jarðar.
23 Tað var ið hann Hákun ungi
sínum svørði brá,
miðjan kleyv hann Sjúrða sterka
sundur í lutir tvá.
24 Sjúrður datt á vøllin niður,
klovin í lutir tvá,
Heini sprakk tá fimur á føtur,
sínum svørði brá.
25 Hákun við sínum brandi upp
og blóðutum svørði á lofti:
“Nú skalt tú, Heini, síggja tað blóð,
teg má ryggja ofta.”
26 Hákun við sínum brandi upp
væl við sínum svørði man hyggja:
“Nú skalt tú, Heini, síggja tað blóð,
teg man ofta ryggja.”
27 Hákun við sínum brandi upp,
tað skulvu bæði torpar og garðar,
miðjan kleyv hann Heina sterka
deyðan niður til jarðar.
28 Tað var ið hann Hákun ungi
sínum svørði brá,
miðjan kleyv hann Heina sterka
sundur í lutir tvá.
29 Heini datt á vøllin niður,
klovin niður at læri,
Ranild sprakk tá fimur á føtur,
meinti tað hevði verið frægari.
30 “Tú hevur dripið bróður mín,
tað vil eg fyri tær mæla,
áðrenn dagur at kvøldi kemur,
vit skulu ikki báðir eitt tala.”
31 Hákun so til orða tekur,
mælir fyri munni sínum;
“Hesin sami bjarti brandur
skal gala í lívi tínum.”
32 Hákun við sínum brandi upp
við blóðutum svørði á loft:
“Nú skalt tú, Ranild, síggja tað blóð,
teg má ryggja ofta.”
33 Hákun við sínum brandi upp
við svørðinum mundi hann hyggja:
“Her skalt tú, Ranild, síggja tað blóð,
teg má ofta ryggja.”
34 Hákun við sínum brandi upp
við svørðinum mundi hann renna,
so gekk høgg av Hákun sterka,
í miðjan belti at spenna.
35 Hákun við sínum brandi upp,
tað skulvu bæði torpar og garðar,
miðjan kleyv hann Ranild sterka
deyðan niður til jarðar.
36 Tað var ið hann Hákun ungi
sínum svørði brá,
miðjan kleyv hann Ranild sterka
sundur í lutir tvá.
37 Ranild datt á vøllin niður,
klovin í lutir tvá,
Rasmus sprakk tá fimur til fóts,
sínum svørði hann brá.
38 “Tú hevur mínar brøður felt,
tað skalt tú her betala,
hesin sami bjarti brandur
skal í tínum lívi gala.
39 Tú hevur staðið í stríði her
og gjørt mær mikil mein,
óhent verður nú henda ferð
bæði til búk og bein.”
40 Hákun gav tað høggið tungt
av makt og meiri vanda,
dunin hoyrdist langan veg,
tá ið svørðið svinglaði í hendi.
41 Høgga títt, teir líva lítt,
og báðir til møði kenna,
neistar flugu í veðrið upp,
tá ið svørðini saman renna.
42 Høgga títt, teir líva lítt,
tá var ónt at síggja,
blóðið spruttaði av báðum,
og hvørgin vil undan flýggja.
43 Høgdust bæði hart og skarpt,
sum dreingir spæla við laða,
høgdust fullar átta dagar,
hvør loftaði annans skaða.
44 “Kastum frá okkum vákn og svørð,
spjót og hartil verju,
nú skulum vit á grønan vøll
hondum saman at berjast.”
45 Kastaðu frá sær vákn og svørð,
tyktist einki at bella,
ryktust hart og mikið skarpt,
hvør vildi annan fella.
46 Kastaðu frá sær vákn og svørð,
hartil tyktist eiti at síggja,
fóru so á grønan vøll
hvønn annan niður at leggja.
47 Stigu teir tá av hestunum
og gjørdu so tað at loyna,
fóru so á grønan vøll
roysnisverk at royna.
48 Tókust teir tá hondum saman,
grimir og harðir til viga,
báðir vóru reystir og sterkir,
hvørgin vil undan ríða.
49 Bardust fullar tríggjar dagar,
hvørgin sigur fekk,
inntil dagin tann fjórða,
sólin til viðar gekk.
50 Bardust fullar tríggjar dagar,
hvørgin sigur vann,
inntil dagin fjórða,
sól til viðar rann.
51 Inntil dagin fjórða,
sól til viðar rann,
tá fell Rasmus,
tann hin raski mann.
52 Rasmus datt á vøllin niður,
tá tók hans liðið at gjalla:
“Báðir hava nú roysni roynt,
vit latum nú hvønngan gjalda.”
53 Rasmus datt á vøllin niður,
tað mundi honum baga:
“Báðir hava nú roysni roynt,
latið nú hvønngan skaða!”
54 Svóru teir seg í stallbrøðralag
og løgdu so tað í minni,
tað skuldi ikki annar úti vera,
tá ið annar var inni.
55 Settust teir á vøllin niður,
sum tingið lótu tá halda,
hvør svór øðrum trygdareið,
teir skuldu ikki lívið volda.
56 So fóru teir til hallar heim,
og hvør var annan tró,
Hákun ráddi for Danaríki,
var bæði glað og fró.
57 Hákun ráddi for Danaríki,
hevði so raskar dreingir,
Rasmus var hans ráðgevari,
sum gitið má verða so leingi.
58 Hákun hevði í mongum vasi
og barst við raskar dreingir,
eingin er líkur við Rasmus sterka,
so má frættast leingi.
59 Hákun hevði í mongum vasi
og barst við raskar menn,
eingin er líkur Rasmus sterka,
so má frættast enn.
60 Hákun ráddi for Danaríki,
so er tað at venda,
Rasmus var hans ráðgevari
teirra ævi til enda.
Latið dans dynja, dreingir!
Stásiliga stígið í ring!
Stár hon væl frúva.
CCF 61a
TSB E 44
Handrit: Fugloyarbók. AM Access. 4a, nr. 33, s. 153. Fyri 1854.
Útgávur:
1. Føroya kvæði (Christian Matras greiddi til útgávu, 1944) Band III, Teil 1, s. 1.
2. Føroya kvæði (Inngangur og úrtøk eftir Dánjal Niclasen, 2000) 15. bind, s. 7.
Heimild: Úr Fugloy: Hanus Hanusson, Sjeyndi Hanus í Útistovu (1794-1854), Hattarvík.
E 44 Hákun av Danaríki (Man kills father’s slayer and two of his sons but becomes foster-brother of the third.
Sjúrður hevur dripið faðir Hákun kong av Danaríki, og Hákun vil hava hevnd.
Sjúrður og tríggir synir hansara eru á ránsferð, og stormur førir teir til Danaríkið. Hálun drepur Sjúrð og tveir synir hansara. Í bardaganum við triðja sonin leggja Hákun og mótstøðumaður hansara vápnini frá sær til at royna styrki teirra óvápnaðir. Hvørgin teirra vinnur, og teir svørja hvør øðrum brøðralag.
á føroyskum: CCF 61 (bert á føroyskum)