Einaferð var tað ein kongasonur. Ongin átti so nógvar og so vakrar bøkur sum hann. Alt, sum hent var í heiminum, kundi hann lesa um og síggja myndir av í bókunum. Øllum fólkum og øllum londum visti hann at siga frá, men hvar ið urtagarðurin í Paradísi var at finna, tað visti hann ikki, tí onki stóð um hetta í bókunum, og tað var júst henda urtagarðin, hann hugsaði mest um.

Omma hansara hevði sagt honum, meðan hann enn var lítil smádrongur, men skuldi fara í skúla, at hvørt av blomstrunum í paradísurtagarðinum var sum tann søtasta kakan, sáðberarnir sum søtasta vín. Á einum blomstri stóð søga, á einum øðrum landalæra og einum triðja tabell. Tær nýttist bert at eta eina kaku, so dugdi tú tað, sum tú hevði fyri, og tess meira tú át, betur dugdi tú søgu, landalæru ella tabell.

Hesum trúði hann tá, men sum hann eldist, lærdi meir og gjørdist klókari, kom honum eisini fyri, at tað máttu vera nógvir aðrir vakurleikar til í urtagarðinum í Paradísi enn hasir.

”Á, hví skuldi nú Eva fara at brellast eftir frukt av kunnskapartrænum! Og hví fór Adam at eta av teirri forbodnu fruktini! Hevði eg verið Adam, so var tað aldri hent! Aldri skuldi syndin verið komin inn í heimin!”

Hetta segði hann tá, og hetta segði hann eisini nú, hann hevði fylt seytjan ár. Paradísurtagarðurin var altíð í hansara tonkum.

Ein dagin gekk hann úti í skógini. Hann gekk einsamallur, tí tað dámdi honum best.

Kvøldið kom, og tað sá út til at fara at koma avfall. Og so loysti hann regnið, og tað gjørdist so grovt, at tað fossaði niður av himli, sum var tað úr áarfossinum. Tað var eisini so myrkt sum á náttartíð niðri í djúpasta brunni. Viðhvørt gleið hann í tí váta grasinum, og viðhvørt datt hann um steinar, sum stóðu upp úr jørðini. Og vatnið rann úr honum, so tað var ikki trevilin turrur á hansara kroppi. Neyðars prinsur! Har lá hann og grulvaði og klóraði seg upp um høgar steinar og tvassaði í mýrilendi. Hann var um at hokna niður av møði. Tá hoyrdi hann eitt merkiligt, suðandi ljóð, og beint framman fyri sær sá hann eitt stórt, alljóst helli. Mitt inni í hellinum brann eldur, so at tað bar til at steikja ein heilan hjørt, og ein hjørtur bleiv eisini stoktur, ein vælvaksin hjørtur við stórum hornprýði varð settur á tein og varð snaraður millum tvey grannatrø. Ein gomul kona, stór og stimburmikil, sá út sum eitt mannfólk í konufólkaklæðum, sat og legði aftrat eldinum ein stóran trækubban fyri og annan eftir.

”Kom bara nærri!” segði hon, ”set teg nærri eldinum, so at klæðini torna!”

”Her gýsur so illa!” segði prinsurin og setti seg á gólvið.

”Tað verður verri enn, tá ið synir mínir koma heim,” svaraði konan. ”Nú situr tú í hellinum hjá vindunum. Synir mínir eru teir fýra vindarnir. Skilir tú tað?”

”Hvar eru synir tínir?” spurdi prinsurin.

”Ja, tað er ikki so lætt at svara, tá ið býtt verður spurt!” segði konan, ”synir mínir ráða sær sjálvir, teir spæla bólt við skýggini har uppi í roykstovuni!” og so peikaði hon upp í luftina.

”So, so!” segði prinsurin. ”Annars haldi eg, at tygum eru so harðmælt og ikki so mild sum hini konufólkini, her eru!”

”Ja, men tær hava onki annað at gera! Eg noyðist at vera hørð, um eg vil fáa synir mínar at akta meg. Men til ber hjá mær, tó at teir eru ringir at boyggja. Sært tú hasar fýra posarnar, sum hanga har á bróstinum? Hasar ræðast teir líka illa, sum tú ræddist homlubandið. Eg dugi at boyggja teir, leggja teir saman og koyra teir í posan, og har fáa teir ongar ónáðir gjørt. Har mugu teir so sita og sleppa ikki út at gartast, fyrr enn eg lovi teimum. Men har kemur ein av teimum!”

Tað var norðanvindurin, sum kom inn við ísandi kulda á baki. Stórir heglingar hoppaðu á gólvinum, og kavaflykrurnar fuku um oyruni. Hann var í bjarnaskinsbuksum og troyggju og í kópaskinshettu á høvdinum. Stórar glerpípur hingu í skegginum, og heglingarnir rullaðu niður eftir troyggjuni.

”Farið ikki fram at eldinum beinanvegin!” segði prinsurin. ”Tygum kunnu fáa frost bæði í andlit og hendur!”

”Frost!” segði norðanvindurin og flenti við. ”Frost! tað er jú tað besta, eg fái! Hvat ert tú annars fyri ein mýrivongur! Hvussu ber tað til, at tú ert komin inn í helli vindanna?”

”Hann er gestur mín!” segði tann gamla, ”og ert tú ikki nøgdur við tað, so kanst tú sleppa í posan! Tú veitst, hvussu eg meti!”

Tá batti, og norðanvindurin segði frá, hvaðani hann kom, og hvar hann hevði verið næstan ein heilan mánað.

”Úr Pólhavinum komi eg!” segði hann. ”Eg havi verið við Beringsoynna við russiskum hvalastingarum. Eg sat og svav við róðrið, tá ið teir fóru um Kappan! Tá ið eg kvaklaðist við eina løtu, flugu havhestarnir um beinini á mær. Tað er ein løgin fuglur, tekur nøkur rimmar tøk við veingjunum og fer so við stillum veingjum langar leiðir og við nógvari ferð.”

”Ver bara ikki so langrøkin!” segði móðir vindanna. ”Og so komst tú til Beringsoynna!”

”Ja, har var deiligt. Har skuldu tit sæð eitt slætt dansigólv! Flatt sum ein borðiskur! Vátakavi, hvast grót og ræð av deyðum roysningum og ísbjarnum lógu og rókust, líktust risaarmum, sum vóru grønkaðir av elli. Tað sá út, sum sólin aldri hevði borið við teir. Eg blásti mjørkan burtur, so vit kundu finna skúrið. Tað var gjørt av rekaviði og klætt við roysningahúð. Skinnið vendi úteftir við reyðum og grønum blettum, og uppi á takinum sat ein livandi ísbjørn og grenjaði. Eg fór oman at strondini, hugdi at fuglareiðrunum, at teim naknu ungunum, sum róptu og gapaðu. Eg blásti niður í tey túsund gapini og lærdi teir at lata munnin aftur. Niðastir lógu roysningarnir og veltu sær sum livandi vembur ella risagrasormar við grísatrýni og alinlongum tonnum!”

”Tú dugir væl at siga frá, sonur mín!” segði móðirin. ”Vatnið rennur úr tonnunum av at sita og lurta eftir!”

”So fóru vit at veiða! Harpunin varð rend í bringuna á roysninginum, so at blóðfossurin sprændi út yvir ísin. Tá kom mær í huga, hvat ið eg plagdi at gera! Eg øtlaði vindin og læt skip míni, ísfjøllini, kroysta seg saman um bátarnar. Hu-u, tann stormur, og sum teir róptu, men eg rópti harðari! Teir deyðu hvalakropparnar, skipskistur og togverk máttu teir taka út á ísin! Eg risti kavaflykrurnar um oyruni á teimum og læt teir innikroystu bátarnar reka suðureftir við øllum fonginum, so at teir skuldu sleppa at smakka saltráman. Teir komu aldri aftur til Beringsoynna!”

”So hevur tú verið illavorðin!” segði móðir vindanna.

”Tí góða, eg havi gjørt, kunnu hini siga frá!” segði hann, ”men har kemur bróðir mín, Vestan, hann dámar mær best av øllum, hann hevur sjórákan við sær og ein vælsignaðan kulda.”

”Er tað tann lítli Zefyr?” spurdi prinsurin.

”Ja, víst er tað Zefyr!” segði gamla, ”men hann er ikki so lítil, sum tú heldur. I gamlar dagar var hann ein vakur drongur, men nú er ongin vakurleiki meir!”

Hann sá út sum ein villmaður, men hann hevði fallhatt á høvdinum fyri ikki at fáa mein, og í hondini hevði hann ein gassa av mahogni, sum var slektaður úr skógunum í Amerika, tað kundi ikki minni vera!

”Hvaðani kemur tú?” spurdi mamman.

”Úr skógaroyðimørkunum!” segði hann, ”har, sum tyrnivaksnu liánirnar gera garð millum hvørt træ, har sum vatnormurin liggur í tí váta grasinum, og menniskjuni tykjast at vera til onki gagn!”

”Hvat gjørdi tú har?”

”Eg hugdi at stóru ánni, sá tá ið hon kom fossandi út av klettinum og varð til fon, sum feyk upp móti skýggjunum og gjørdist til ælaboga. Eg sá tann villa búffilin svimja í ánni, men streymurin fór við honum. Hann fór rekandi saman við flokki av villdunnum, sum fóru á flog, tá ið tær komu oman at fossinum. Men búffilin noyddist útav, og tað dámdi mær, og eg gjørdi ein storm í vindi, so at tey avgomlu trøini vórðu skrødd út í ánna og fóru flótandi omaneftir sum høvilsspønir.”

”Er hatta alt, tú hevur avrikað?”

”Eg bóltaði rút á grasfløtunum, savannunum, eg klappaði villhestunum og risti kokusnøtir niður. Jú, sanniliga, eg veit mongum at siga frá! Men ein skal ikki siga frá øllum, ein veit. Tað veitst tú best, hin gamla!” og so kysti hann móður sína, so at hon var um at fara eftir nakkanum, tí hann var ein villur drongur.

Nú kom sunnanvindurin við turbáni á høvdinum og flákrandi beduinfrakka. ”Á, sum her er kalt!” segði hann og legði aftrat eldinum, ”tað kennist, at norðanvindurin hevur verið her!”

”Her er so heitt, at tú væl kanst steikja eina ísbjørn!” segði norðanvindurin.

”Tú kanst sjálvur vera ein ísbjørn!” svaraði sunnanvindurin.

”Vilja tit sleppa í posan?” spurdi gamla. - ”Set teg niður har á steinin og sig okkum, hvar tú hevur verið!”

”Í Afrika, mamma!” svaraði sunnanvindurin. ”Eg var við hottintottunum á leyvuveiðu í Kaffaralandinum! Har skuldu tit sæð gras, grønt sum olivin. Har dansaði gnuurin, og strutsurin kapprann við meg, men skjótari var eg á føti. Eg kom til oyðimørkina, til gula sandin, sum líkist sandinum á havbotninum. Eg møtti einum karavána! Teir drupu sín síðsta kamel fyri at fáa ein vatnsopa, men lítil var fongurin. Sólin steikti úr erva, og sandurin kolaði í neðra. Oyðimørkin tóktist onki mark at hava. Tá dámdi mær at spæla mær í sandinum, eg fýsti hann upp í loft, so hann sást sum stórar meldurhvirlur. Tað var dansur, ið dugdi! Tú skuldi sæð dromedarin, hvussu bangafullur hann stóð, og keypmaðurin ballaði kotið upp um høvdið. Hann tveitti seg á knæ fyri mær eins og fyri Allah, gudi sínum. Nú liggja teir grivnir har. Ein sandheyggjur sum ein pyramida er á grøv teirra. Tá ið eg einaferð fari at blása sandin burtur, fara beinaræðini at liggja so bleik í sólini, og ferðamaðurin, sum kemur tann vegin, fer at síggja, at har hava verið menniskjur áður, sum tú neyvan skuldi trúð, so oyðið sum har er!”

”So hevur tú bara gjørt tað, ið ilt er!” segði mamma hansara. ”Slepp tær í posan!” og áðrenn hann visti av tí, hevði hon tikið um miðjuna á sunnanvindinum, boygt hann saman og stungið hann í posan. Hann lá og brestist á gólvinum í posanum, men so setti hon seg á posan, og tá mátti hann liggja stillur.

”Hatta eru raskir dreingir, synir tínir!” segði prinsurin.

”Tað bagir ikki,” segði hon, ”og eg dugi eisini at temja teir. Har kemur tann fjórði!”

Tað var eystanvindurin, hann var ílatin sum ein kinesari.

”Nú, kemur tú haðani!” segði mamman, ”eg visti ikki betur, enn at tú hevði verið í paradísurtagarðinum.”

”Nei, har fari eg ikki fyrr enn í morgin. Í morgin eru hundrað ár, síðan eg var har seinast. Eg komi úr Kina, og har dansaði eg uttan um postalínstornið, so allar klokkurnar ringdu. Úti á vegnum vórðu embætismenninir bardir við bambustráðum, so at gnístini hoyrdust langan veg, og hetta vóru menn frá fyrsta upp í níggjunda flokk, og teir róptu: ”Stóra tøkk okkara faðirligi vælgerari!” Men teir meintu tað ikki, og eg ringdi við klokkunum og sang tjing, tjang, tju!”

”Tú, meini eg, ert so kátur!” segði gamla, ”tað er gott, at tú í morgin kemur til urtagarðin í Paradísi, tað bøtir altíð um atburðin! Drekk so dúgliga av keldu vísdómsins og tak upp í eina fløsku heim til mín, tá ið tú kemur aftur!”

”Ja, tað skal eg,” segði eystanvindurin. ”Men hví hevur tú nú koyrt bróður í posan? Tak hann uppaftur! Hann veit at siga mær okkurt um fugl Feniks! Tí prinsessan í Paradísi vil altíð sleppa at hoyra um tann fuglin, hvørja ferð eg hundranda hvørt ár fari at vitja. Tak kjaftbandið av posanum, so er tú ein fitt mamma, og eg skal koma aftur við báðum lummunum fullum av te til tín, so frískum og grønum, sum eg havi hentað tað av terunninum!”

”Ja, aftur fyri teið, og tí at tú ert kelivættið hjá mær, skal eg loysa kjaftbandið av posanum!”

Hetta gjørdi hon, og sunnanvindurin kom krúpandi út, men hann sá lotur út, tí at ókunnuprinsurin hevði sæð.

”Her hevur tú eitt pálmablað til prinsessuna!” segði sunnanvindurin, ”hetta blaðið hevur gamli fugl Feniks, tann einasti Feniks, sum til var í verðini, givið mær. Við nevi sínum hevur hann skrivað lívssøgu sína, øll hundrað árini, sum hann livdi. Nú kann hon sjálv lesa sær tað til. Eg sá, tá ið fugl Feniks setti eld á reiðrið og sat og kolaðist upp sum einkjan eftir ein hindua. Eg hoyrdi, hvussu tað brakaði í greinunum, eg sá roykin og kendi smílin í nasarnar. At enda var alt ein stórur logi, og gamli fugl Feniks varð ber øska, men eggið hjá honum lá bløðandi reytt í eldinum, tað brast, og bresturin var hvøllur, og út fleyg ungin, sum nú ræður yvir øllum fuglunum og er einasti fugl Feniks í verðini. Hann hevur bitið hol á pálmablaðið, eg gav tær, tað er sum ein heilsan til prinsessuna!”

”Latið okkum nú fara at fáa okkum okkurt at eta!” segði móðir vindanna, og so settu tey seg øll at eta av tí stokta hjørtinum, og prinsurin sat undir liðini á eystanvindinum, og so var tað brátt, at teir vóru bestu vinir.

”Hoyr, sigið mær nakað, hvat er tað fyri ein prinsessa, sum tit tosa so nógv um, og hvar er urtagarðurin í Paradísi?”

”Ho, ho!” segði eystanvindurin, ”hevur tú hug at koma hagar, so kom við mær í morgin! Men eitt kann eg siga tær, at har hevur onki menniskja verið, síðani Adam og Eva vóru í vælmaktini. Tey veitst tú væl um úr bíbliusøguni?”

”Tað skal eg ætla!” segði prinsurin.

”Tá ið tey vórðu rikin út, sakk urtagarðurin í Paradísi niður í jørðina, men hann hevði tað heita sólskinið, ta flógvu luftina og allan vakurleikan við sær. Álvadrotningin býr har, og har er sælunnar oyggin, har deyðin aldri kemur. Har er gott at vera! Set teg upp á ryggin á mær í morgin, so taki eg teg við. Eg haldi, tað fer at bera til. Men nú mást tú ikki práta meir, tí nú vil eg sleppa at leggja meg at sova!”

Og so løgdu øll seg at sova.

Tíðliga um morgunin vaknaði prinsurin og stúrsaði við, tá ið hann sá, at hann var langt oman fyri skýggini. Hann sat á rygginum á eystanvindinum, og hann sat tryggur. Teir vóru so høgt uppi, at skógir, bøur, áir og vøtn vóru at síggja sum á einum landkorti.

”Góðan morgun!” segði eystanvindurin. ”Tú kundi bara sovið eitt sindur aftrat, tí her er lítið at síggja undir okkum, uttan so at tú hevur hug at telja kirkjur. Tær standa sum spælikubbar niðri har á grønari fjøl.” Tað var hagin og bøurin, hann meinti við, tá ið hann segði grøna fjølin.

”Tað var ófólkaligt, at eg ikki fekk sagt teimum farvæl, mammu tíni og brøðrunum!” segði prinsurin.

”Hann, sum svevur, er skuldafríur!” segði eystanvindurin, og so settu teir uppaftur meira ferð á. Tað hoyrdist, tá ið teir komu uppi yvir skógunum, hvussu tað skróvaði í greinum og bløðum, og tað hoyrdist eisini á havinum og vøtnunum, tí hvar ið teir komu flúgvandi uppiyvir, rísnaði sjógvurin upp, bylgjurnar brutu, og tey stóru skipini settu djúpt sum svimjandi svanir.

Um kvøldið, tá ið tað var vorðið myrkt, var stuttligt at flúgva uppi yvir býnum og síggja ljósini. Tað sá út, sum smábørn gingu við stjørnukastarum og spældu sær har niðri. Og prinsurin klappaði í hendurnar, men eystanvindurin bað hann lata vera og heldur sita og halda sær, tí annars kundi hann detta niður og verða hangandi í onkrum kirkjuspíri.

Ørnin í teim stóru skógunum var løtt á flogi, men eystanvindurin fleyg skjótari. Kosakkurin á sínum fitta rossi fór fúkandi um steppurnar, men prinsurin reið skjótari á sínum eystanvindi.

”Nú sært tú Himmalaya!” segði eystanvindurin, tað er hægsta fjall í verðini, og nú verður tað skjótt, at vit eru í urtagarði Paradísins!” So snaraðu teir eitt sindur meira suðurá, og tað var beinanvegin, at smílurin av kryddurtum og blómum kendist í nasarnar. Fikur og granateplir vuksu úti á berajól, og tað gjørdi víntræið við. Tað hevði bæði bláar og reyðar drúur. Nú settu teir seg og løgdu seg í tað mjúka grasið, og blomstrini heilsaðu vindinum og nikkaðu, eins og søgdu tey: ”Vælkomin aftur!”

”Eru vit nú komnir til urtagarðin í Paradisi?” spurdi prinsurin.

”Nei, tað eru vit ikki!” svaraði eystanvindurin, ”men nú eru vit brátt har. Sært tú hatta bergið og hatta stóra hellið, har vínberjatræið hongur eins og síðar, grønar gardinur? Har ígjøgnum skulu vit. Balla kappan uttan um teg, tí væl er sólin brennandi heit, men eitt fet, og tað er ísandi kalt. Fuglurin, sum flýgur fram við hellismunnanum, er við øðrum vonginum her úti í sólskininum, meðan hin er inni í vetrarkuldanum!”

”So, hatta er vegurin til urtagarðin í Paradísi?” spurdi prinsurin.

So fóru teir inn í hellið. Á, sum har var ísandi kalt! Men ikki vardi tað so leingi, tí eystanvindurin breiddi veingirnar út, og teir lýstu sum bjartasti eldur. Eitt merkiligt helli! Uppi yvir teimum hingu klettar, sum vatnið dreiv av. Viðhvørt var hellið so trongt, at teir máttu grulva á øllum fýra, og viðhvørt var tað so høgt sum úti undir opnum himni. Tað líktist mest einum líkhúsi við tigandi urgupípum og steinrunnum fánum.

”Tað sær út, sum vit ganga veg deyðans til urtagarðin í Paradísi,” segði prinsurin, men eystanvindurin svaraði honum ikki aftur, bert peikaði frameftir, og vakurt, bláligt ljós sást geislandi framman fyri teir. Klettarnir uppi yvir teimum gjørdust meir og meir til toku, sum at enda var at síggja sum eitt hvítt skýggj í mánalýsi. Og nú vóru teir sum mild og lýggj luft og kortini frísk sum fjallaluft, so angandi sum rósurnar í dalinum.

Har rann ein á so klár sum luftin sjálv, og fiskarnir glitraðu sum silvur og gull. Purpurreyðir állar fóru buktandi gjøgnum vatnið, og bláligir neistar ruku úr teimum, hvørja ferð teir gjørdu eina bukt á seg, og ákannubløð breiddu seg í ánni í øllum ælabogalitum. Sjálvt blomstrið var ein reyðgulur logi, sum fekk føðslu úr vatninum, eins og oljan gevur lampuni føðslu, so hon kann brenna. Ein marmarabrúgv so listarliga útskorin, sum var hon gjørd av kniplingum og glasperlum, var tvørtur um ánna og gekk yvir til Sælunnar oyggj, har urtagarðurin í Paradísi blómaði.

Eystanvindurin tók prinsin upp í armar sínar og bar hann yvirum. Har sungu blomstur og bløð teir vakrastu sangirnar, sum hann hoyrdi sum barn, men so vakurt ljóðaði tað, sum onki mannamál er ført fyri at syngja.

Vóru tað pálmar ella risastórar vatnplantur, sum her vuksu? So stór og saftmikil trø hevði prinsurin ongantíð sæð áður. Í longum kransum hingu undurfullar sleingiplantur, sum hann ikki hevði sæð aðrastaðni enn á myndunum, sum vóru gjørdar í vøkrum litum og gulli í marguni á gomlum halgibókum og í teim vøkru byrjanarstavunum. Har vóru vakurt samansettar myndir av fuglum, blomstrum og snirklum. Í grasinum har nær við stóð ein flokkur av páfuglum við útspreiddum velum. Ella vóru hatta páfuglar? Prinsurin mátti nerta við velini, men tá føldi hann, at hetta var ikki so, hetta vóru stór hømiliubløð, sum vóru so litføgur, at tey vóru meinlík páfuglavelum. Leyvan og tikarin spældu sær millum grøna kjarrið, sum angaði eins og blomstrini á oljutrænum, og leyvan og tikarin vóru tom. Villa skógdúgvan, sum skein sum vakrasta perla, sat og læt við veingjunum í faksinum á leyvuni, meðan antilopan, sum annars plagar at vera so stygg, stóð og nikkaði.

Nú kom paradísdísin. Klæðini skinu sum sólin, og andlitið var milt sum á eini glaðari mammu, sum frøir seg um barnið. Hon var so ung og vøkur, og vakrar gentur hvør við sínari lýsandi stjørnu í hárinum, fylgdu henni.

Eystanvindurin fekk henni blaðið, sum fuglurin Feniks hevði skrivað uppá, og eygur hennara glógvaðu av gleði, hon tók í hondina á prinsinum og leiddi hann inn í slottið hjá sær, har bróstini vóru litað sum vakrasta tulipanblað, tá ið tú heldur tað upp móti sólini. Loftið var eitt einasta geislandi blomstur, og meðan tú stóðst og hugdi upp undir loftið, var tað, sum bikarið gjørdist djúpari. Prinsurin fór yvir til vindeygað og hugdi út. Tá sá hann kunnskapartræið við eiturorminum, og Adam og Eva stóðu har tætt hjá. ”Eru tey ikki rikin út?” spurdi prinsurin, og dísin smíltist og greiddi honum frá, at í hvønn av rútunum hevði tíðin brent eina mynd, men ikki, sum tað var vanligt at síggja, tí her var lív í myndunum. Bløðini á trøunum rørdu seg, fólkini gingu sum í eini spegilsmynd. Og hann hugdi út ígjøgnum ein annan rút, og har sá hann dreymin hjá Jákupi, stigan, sum røkk til himmals, og einglar Guds sveimaðu niður á stórum veingjum. Ja, alt, sum hent var her í verðini, livdi og rørdi seg á rútunum. So listarligar málningar kundi einans tíðin mála.

Dísin smíltist og leiddi hann inn í ein sal, har tað var bæði høgt til loft og vítt til veggja. Á bróstinum hingu málningar, sum vóru gjøgnumskygdir, og hvørt andlit var vakrari enn annað. Har vóru milliónir av andlitum, sum smíltust og sungu, so at tað ljóðaði sum eitt vakurt sanglag. Tey ovastu á myndini vóru so smá, at tey tóktust smærri enn minsti rósuknubbur, sum verður teknaður sum ein prikkur á pappírið. Og mitt í salinum stóð eitt stórt træ við hangandi, frukt-miklum greinum. Gylt eplir hingu sum appilsinir millum bløðini. Hetta var kunnskapartræið, sum Adam og Eva tóku eplið av. Úr hvørjum blaði dryppaði ein skínandi reyður døggdropi, tað sá út, sum træið græt við blóðigum tárum.

”Latið okkum nú fara í bátin!” segði dísin, ”har kunnu vit fáa okkum okkurt svalandi úti í tí djúpa vatninum. Báturin vaggar, men fer ikki úr stað, men vit síggja øll heimsins lond fara framvið.”

Og merkiligt var tað at síggja ta glíðandi strondina. Har komu tey høgu, snjóklæddu alpafjøllini, og skýggini líktust svørtum grannatrøum, hornið hevði ein djúpan, sorgblíðan tóna, og hirðin jodlaði so vakurt í dalinum. Banantrøini við teirra longu, hangandi greinum, toygdu seg út yvir bátin, kolsvartir svanir svumu á vatninum, og tey merkiligastu dýr og blomstur sóust inni á strondini. Tað var Nýggja Holland, fimti heimsparturin, sum við útsýni til tey bláu fjøllini fór framvið. Vit hoyrdu prestarnar messa og sóu tey villu dansa, meðan spælt varð upp á trummur og beintubur. Pyramidurnar í Egyptalandi, sum vóru himnahøgar, niðurdotnar súlur og svinksar, hálvavegna undirroknir í sandi, fóru framvið. Norðlýsið blaktraði yvir jøklunum norðuri í kuldanum, tað var skreyteldur, ið dugdi. Prinsurin var hugtikin, tí hann sá uppaftur meir, enn vit her duga at siga frá.

”Og kann eg sleppa at vera her altíð?” spurdi hann.

”Tí ræður tú sjálvur fyri!” svaraði dísin. ”Um tú ikki eins og Adam letur teg freista at gera tað, sum er forboðið, so kanst tú vera her altíð.”

”Eg skal ikki nema við eplini á kunnskapartrænum!” segði prinsurin. ”Her eru jú túsundir av fruktum líka vakrar sum á tí!”

”Ja, ger eina roynd, og ert tú ikki nóg sterkur, so far aftur við eystanvindinum, sum tú komst higar við. Hann fer nú avstaðaftur og kemur ikki aftur fyrr enn um hundrað ár. Hesi hundrað árini fari eg at vera fyri tær, um tú ert her, sum hundrað tímar, men tað er ein long tíð hjá freistingini og syndini. Hvørt kvøld, tá ið eg fari frá tær, fari eg at rópa: ”Fylg mær!” Eg veittri til tín við hondini, men kom ikki við, tí kemur tú, so fer longsulin fyri hvørt fet at kennast tyngri. Tú kemur inn í salin, har kunnskapartræið veksur. Eg liggi og sovi undir teim angandi, tungu greinunum, tú boyggir teg niður yvir meg, eg smílist í svøvni, men gevur tú mær ein koss á munnin, so søkkur Paradís djúpt niður í jørðina, og tað er burtur fyri tær. Tann hvassi vindurin úr oyðimørkini fer at fúka tær um oyruni, kalt regn fer at drýpa úr hárinum. Sorg og neyð verða arvalutir tínir.”

”Her verði eg!” segði prinsurin og eystanvindurin kysti hann á pannuna og segði: ”Ver sterkur, so finnast vit her aftur um hundrað ár! Farvæl! Farvæl!” og eystanvindurin breiddi veingirnar út, teir vóru á at líta sum norðlýsið kaldar vetrardagar. ”Farvæl! Farvæl!” ljóðaði tað frá blomstrum og trøum. Storkar og pelikánar flugu á rað sum flákrandi bendlar og fylgdu honum til endan á urtagarðinum.

”Nú fara vit at dansa,” segði dísin, ”og tá ið dansurin er liðugur, sum eg dansi við tær, fert tú at síggja, áðrenn sólin fer í kav, at eg veittri til tín og rópi: ”Fylg mær!” Men tú skalt ikki akta. Í hundrað ár má eg hvørt kvøld taka hetta uppaftur, men fyri hvørja ferð styrknar tú, og endin verður, at tú als ikki hugsar um hetta. Hetta er fyrstu ferð í kvøld, men nú hevur tú fingið ávaring!”

Og dísin fór við honum inn í ein stóran sal av hvítum, gjøgnumskygdum liljum, og teir gulu sáðberararnir vóru hvør av teimum ein lítil gullharpa, sum ljómaði við streingjaljómi og floytutónum. Alfagrar gentur, kimiligar og liðmjúkar, klæddar í eiturfínar kjólar, sveimaðu dansandi og sungu um, hvussu deiligt tað var at liva, at tær aldri skuldu doyggja, og at urtagarðurin í Paradísi skuldi standa í ævigum blóma.

Og sólin setti, allur himmalin sýntist gyltur, og gylling legðist á liljurnar, so at tær skygdu sum vakrastu rósur, og prinsurin drakk av tí skúmandi víninum, sum gentur rættu honum, og hann kendi seg so eydnusælan sum ongantíð áður. Hann sá, at salurin læt seg upp, og kunnskapartræið stóð og skein, so at eygað blindaðist. Sangurin haðani ljóðaði so mildur og vakur, sum var tað móðurrødd, hann hoyrdi, og tað var fyri honum, sum sang hon: ”Barn mítt! Mítt elskaða barn!”

Tá veittraði dísin og rópti so blídliga: ”Fylg mær! Fylg mær!” og hann rann yvir ímóti henni, gloymdi lyfti sítt, gloymdi tað longu fyrsta kvøldið, og hon veittraði og smíltist. Angin, kryddangin uttanum kendist ramari. Harpurnar ljómaðu vakrari, og tað tóktist, sum allar tær smílandi milliónirnar av andlitum í salinum, har træið vaks, nikkaðu og sungu: ”Alt eigur tú at vita! Menniskjað er harri jarðarinnar.” Og nú vóru tað ikki blóðtár, sum runnu av bløðunum á kunnskapartrænum, tað vóru reyðar, glitrandi stjørnur, tóktist honum. ”Fylg mær! Fylg mær!” ljóðaði tað bivandi fyri honum, og fyri hvørt fet, hann steig, gjørdist hann kinnareyðari, tí at blóðið streymaði gjøgnum æðrarnar. ”Eg má!” segði hann. ”Hetta er ikki synd, tað ber ikki til! Hví skalt tú ikki fylgja vakurleikanum og gleðini! Eg vil sleppa at síggja hana sova, tað er onki forgjørt í tí, bara eg ikki kyssi hana, og tað geri eg ikki, tí eg eri sterkur, eg havi ein fastan vilja!”

Og dísin tveitti ta geislandi draktina frá sær, boygdi greinarnar til viks, og brátt var hon horvin.

”Enn havi eg ikki syndað!” segði prinsurin, ”og tað fari eg heldur ikki at gera.” Og so tók hann greinarnar til viks, og har lá hon longu og svav, deilig sum einans dísin í urtagarðinum í Paradísi kann vera. Hon smíltist í dreymum, hann toygdi seg niður til hana og sá, at hon hevði tár í eygunum.

”Grætur tú um meg?” teskaði hann, ”grát ikki, tú deiliga kvinna. Nústani veit eg, hvat ið paradíseydnan er, hon fer gjøgnum blóðið, við tankanum, megina frá kerubinum og tað æviga lívið kenni eg í mínum jarðarlikami. Lat ævigu náttina koma til mín, tí ein minuttur sum hesin er nóg stórt ríkidømi!”

Og hann kysti tárið úr eygum hennara, og varrar teirra møttust í kossi.

Tá hoyrdist eitt torubuldur so hvølt og ræðuligt, sum ongin hevði hoyrt áður, og alt skramblaði niður: tann vakra dísin, tað blómandi Paradís sakk, sakk so djúpt so djúpt. Prinsurin sá tað søkka niður í ta svørtu náttina. Sum ein lítil, skínandi stjørna sá hann tað geisla langt burturi. Hann kendi deyðakuldan fara ígjøgnum seg, hann læt eyguni aftur og lá leingi, sum var hann deyður.

Regnið díkti í andlitið á honum, og vindurin tók í hárið, tá kom hann aftur fyri seg: ”Hvat havi eg gjørt!” suffaði hann, ”eg havi syndað sum Adam! Syndað, so at Paradísið er sokkið í avgrundina!” Og hann læt eyguni upp, stjørnuna langt burturi, stjørnuna, sum glampaði sum tað sokna Paradís, sá hann enn - tað var morgunstjørnan á himlinum.

Hann reisti seg og sá, at hann var í tí stóru skógini tætt við helli vindanna, og móðir vindanna sat hjá honum. Hon sá ill út og lyfti annan armin.

”Longu fyrsta kvøldið!” segði hon, ”eg væntaði tað altíð! Ja, hevði tú verið sonur mín, so skuldi tú beinanvegin í posan!”

”Har skal hann eisini sleppa!” segði deyðin. Hann var ein sterkur, gamal maður við líggja í hondini og við stórum, svørtum veingjum. ”Í líkkistuna skal hann leggjast, men ikki nú. Eg marki hann bara nú, og so kann hann sleppa at fjakka eina tíð omaná, bøta fyri synd sína og batna! Eg komi einaferð. Tá ið hann so minst varar, leggi eg hann í ta svørtu kistuna, taki hana upp á økslina og flúgvi upp móti stjørnunum. Eisini har blómar urtagarðurin í Paradís, og er hann góður og frómur, so skal hann sleppa inn hagar, men eru tankar hansara óndir og hjartað enn fult av synd, søkkur hann í kistuni djúpari, enn Paradís sakk, og einans túsunda hvørt ár fari eg eftir honum, so at hann antin skal søkka uppaftur djúpari ella verða verandi á stjørnuni, teirri glampandi stjørnuni har uppi!”

Upprunaheiti: H.C. Andersen: ”Paradisets have”, ”Eventyr, fortalte for Børn. Ny Samling. Andet Hefte”, 1839.

Marius Johannesen (1905-1986) týddi. H.C. Andersen: ”12 ævintýr”, Bókaforlagið Grønalíð 1982.