Ríki Álvur
autocad plot shade plot greyed out autocad inventor simulation suite 2011 autocad block autodesk alias surface 2016 autocad outletCCF 32 B
TSB D 128
1 Ein býr jall í Noregi,
hann eitur ríki Álvur,
níggju hevði hann jalldømi,
øll er hann borin til sjálvur.
2 Kristin veks í Miklagarði,
rann har upp sum lilja,
hará legði ríki Álvur
ást og allan vilja.
3 Kristin veks í Miklagarði,
rann har upp sum blóma,
hará leggur ríki Álvur
ást og allan sóma.
4 Jallin hevði sítt segl á loft,
hann sigldi yvir um fjørð,
festi frúnna Kristina
bæði við góðs og jørð.
5 Jallin hevði sítt segl á loft,
hann sigldi millum fjarða,
flutti frúnna Kristina
oman úr Miklagarði.
6 Silki og so perlur
var eftir vegnum breitt,
so varð frúgvin Kristin
niður til strandar leidd.
7 Millum báðar stavnarnar
har býðst ein fagur litur,
sum hon frúgvin Kristin
í lyftingini situr.
8 Millum báðar stavnarnar
har skín so fagurt á,
sum hann reystur ríki Álvur
frúnni situr hjá.
9 Higar ið tann snekkjan
kendi fagurt land,
læt hann síni ankør falla
á so hvítan sand.
10 Læt hann síni ankør falla
á so hvítan sand,
fyrst steig reystur ríki Álvur
sínum fótum á land.
11 Fyrst steig reystur ríki Álvur
sínum fótum á land,
so hon frúgvin Kristin
upp undir hans høgru hand.
12 Tók hann frúnna Kristina,
lyftir á land við sær:
“Gud og milda Maria moy,
hon verði nú við mær!”
13 Silki og so perlur
var eftir vegnum breitt,
so varð frúgvin Kristin
niðan til hallar leidd.
14 Silki og so perlur
var eftir vegnum prangað,
ei mátti frúgvin Kristin
á berum jørðum ganga.
15 Tað var brúdleyp, ið boðið varð,
ikki mátti tvørra,
báðum borgum boðið varð,
tólv hundrað av hvørji.
16 Drukkið varð teirra brúdleypið,
kátt var teirra lív,
gingu bæði í eina song
ríki Álvur og hans vív.
17 Tað er enn sum ofta er,
at dømin fell so víða,
frúgvin er gingin í høgaloft,
hon føddi eina moy so fríða.
18 Sveipar hon hana í klæði væl,
væl skal ríkum falla,
síðan læt hon presti bera,
Sigrið bað hon kalla.
19 Barnið varð gingið frá kirkjuni
aftur for móður sín,
meiri læt hon røkta tað
enn alt sítt gull í skrín.
20 Frúgvin gekk seg við aðrari moy
níggju mánar taldar,
til at hennara stundum leið,
hon føddi eina moy so balda.
21 Sveipar hon hana í klæði væl,
væl skal ríkum falla,
síðan læt hon presti bera,
Halgu bað hon kalla.
22 Barnið varð borið frá kirkjuni
aftur for móður sín,
meiri læt hon røkta tað
enn alt sítt gull í skrín.
23 Tað var um ein halgan dag,
sólin skín so víða,
frú Kristin frá kirkju reið,
hon fangaði helsótt stríða.
24 Tað var frúgvin Kristin,
talar eitt orð for seg:
Heintið mær riddaran ríka Álv,
biðið hann koma for meg!”
25 Inn kom reystur ríki Álvur,
fell pá síni knæ.
Signi Gud teg, ríki Álvur!”
“Hvat viljið tær mær?”
26 “Vit hava leingi saman verið
við ást og fullgóð vilja,
nú man at teim stundum líða,
sum vit skulu skiljast.
27 Meg bóðu so mangir menn,
kongasynir og sveinar,
tað visti tú, ríki Álvur,
eg hevði teg kæran aleina.
28 Meg bóðu so mangir menn,
kongasynir og jallar,
tað visti tú, ríki Álvur,
eg hevði teg kæran for allar.
29 Guði befalli eg mínar døtur í vold,
og so teg, ríki Álvur,
ger so væl við moyggjarnar,
borin ert tú til sjálvur!”
30 Halga situr á hallargólvi,
leikar við reyðar ringar,
Sigrið stár for móður knæ
búgvin til at springa.
31 Halga situr á hallargólvi,
kinn bar hon so bleika:
“Setið meg upp á móður knæ,
har lystir meg at leika.
32 Setið meg upp á móður knæ,
har er mín leikalyst!”
Hon gav upp sítt hjartablóð,
og Halgu munn hon kysti.
33 Tað var reystur ríki Álvur,
sortnaði sum ein mold,
meiri bitu honum Halgu orð
enn øll hans onnur sorg.
34 Prestar og so lærdir menn
brendu tað gula vaks,
ríki Álvur og hirðin øll
vaktu tá til dags.
35 Ikki kostaði ríki Álvur
minna til enn tá,
børurnar av reyðargulli
[læt] hann henni slá.
36 Børurnar av reyðargulli
læt hann henni gera,
korsið av tí skæra silvur
merkið við at bera.
37 Vankar nú ei á stræti,
trummar á manna gongd,
gingin er sjálvur ríki Álvur
undir børustong.
38 Eystan fyri kirkjuna,
ið dreingir eyka á fold,
gróvu tað hitt ljósa lík
niður í døkka mold.
39 Eystan fyri kirkjuna,
ið dreingir eyka á skara,
dimmur er hesin døkki dagur
niður í mold at fara.
40 Ríki Álvur frá kirkju reið,
hann mælti ikki mál,
mangan gleðir hann fátækan
eftir frú Kristinar sál.
41 Ríki Álvur frá kirkju reið,
hann mælti ikki orð,
mangan gleðir hann fátækan
alt yvir sítt breiða borð.
42 Ríki Álvur døtur eigur,
søgur ganga frá,
ein so høgan gullsal
læt hann báðum slá.
43 Ein so høgan gullsal
læt hann báðum slá,
og so góðar gullbreytir
at troða til og frá.
44 Hann hevur teim ein sal bygt,
gull er at honum vón,
moyggjar spæla í faðirs garði,
biðlar ríða í tún.
45 Har kom Geyti Áslaksson
sunnan um fjørð,
festi frúnna Sigrið
bæði við góðs og jørð.
46 Tað var brúdleyp, ið boðið varð,
ikki mátti tvørra,
báðum borgum boðið varð,
tólv hundrað av hvørji.
47 Drukkið varð teirra brúdleypið,
kátt var teirra lív,
gingu so bæði í eina song
Geyti og hans vív.
48 Tað var um ein halgan dag,
sólin skín so víða,
ríki Álvur frá kirkju reið,
hann fangaði helsótt stríða.
49 Tað var reystur ríki Álvur,
fell pá síni knæ:
“Heintið mær Geyta Áslaksson,
biðið hann koma for meg!”
50 Inn kom Geyti Áslaksson,
fell pá síni knæ:
“Krist signi teg, ríki Álvur,
hvat viljið tær mær?
51 “Sigrið frú hon tær er givin
við góðs og gull og gróti,
tað skal Halga lítla hava
hvønn pening ímóti.
52 Sigrið frú hon tær er givin,”
segði ríki Álvur,
“tað skal Halga lítla hava
hvønn pening til hálvu.
53 Guði befalli eg mínar døtur í vold,
og so teg, mágur mín Geyti!
Ger so væl við Halgu lítlu,
moy kann koma í treytir!”
54 Prestar og so lærdir menn
brendu tað gula vaks,
Geyti ungi og hirðin øll
vaktu tá til dags.
55 Ikki kostaði Geyti
minna til enn tá,
børurnar av reyðargulli
læt hann honum slá.
56 Børurnar av reyðargulli
læt hann honum gera,
korsið av tí skæra silvur
merkið við at bera.
57 Vankar nú ei á stræti,
trummar á manna gongd,
gingin er Geyti Áslaksson
undir børustong.
58 Eystan fyri kirkjuna,
ið dreingir eyka skara,
dimmur er hesin dagur í dag
niður í mold at fara.
59 Eystan fyri kirkjuna,
ið dreingir eyka á fold,
gróvu tá hitt ljósa lík
niður í døkka mold.
60 Eystan for kirkjuna gróvu teir hann,
fyri vestan gróvu teir hana,
tað sprungu to Liljer af begge deres Bryst,
de holdte so væl til saman.
61 Eystan for kirkjuna gróvu de ham,
for vestan gróvu de hende,
det sprunge to Liljer af begge deres Bryst
de lode Godvilje kende.
62 Geyti reið frá kirkju heim,
mælti ikki mál,
mangan gleðir hann fátækan
eftir ríka Álvins sál.
63 Geyti reið frá kirkju heim,
mælti ikki orð,
mangan gleðir hann fátækan
alt ovur sítt breiða borð.
64 Tað var Elvar, jalsins son,
hugsar við sær tá:
“Nú skal Halga vera mín frilla,
tó hon ber akslir lág'.”
65 Tað var Elvar, jalsins son,
hugsar við sær sjálvum:
Nú skal Halga vera mín frilla,
deyður er ríki Álvur.”
66 Tað var Elvar, jalsins son,
læt ikki ráðini tróta,
hann reið út á eini nátt
Halgu sal at bróta.
67 Ikki visti Halga lítla
av, fyrr enn tá
brotin var hennara salurin,
á víðum vølli lá.
68 Enntá tóktist Halga lítla
vera komin í treyt,
visti sær ikki *svinnri ráð,
hon heitti á mág sín Geyta.
69 So var Geyti Áslaksson
Halgu í hjarta kær,
hann gat ikki í ta ringabrynju,
Sigrið honum bar.
70 So var Geyti Áslaksson
Halgu í hjarta tekk,
hann gat ikki í ta ringabrynju,
Sigrið honum fekk.
71 Árla var um morgunin,
sólin roðar í fjøll,
løgdu sínar bardagarnar
skamt frá kongins høll.
72 Bardust fullar tógvar dagar,
hvørgin sigur fekk,
inntil tann hin triðja,
ið sól til viðar gekk.
73 Bardust fullar tógvar dagar,
hvørgin sigur vann,
inntil tann hin triðja,
ið sól til viðar rann.
74 Inntil tann hin triðja,
ið sól til viðar rann,
tá fell Elvar, jalsins son,
tann hin raska mann.
75 Tá fell Elvar, jalsins son,
undir silkihúgvu,
kinnin var reyð sum hummarsklógv
og eygað sum í dúgvu.
76 Sigrið sakaði sína systur:
“Ónt stóðst av tær, Halga,
mín hin søti er sárum særdur,
deyður er junkarin Elvar.”
77 “Gud fyriláti tær, systir mín,
at tú mær um tað kendi,
eg var ikki á londum teim,
honum tey boðini sendi.”
78 Hann hevði upp sína høgru hond,
gav henni høgg á tenn,
blóðið dreiv í barmin niður,
sógvu tað mangir menn.
79 “Halga hevur einki av jørðum fingið,
hvørki góðs ei garðar,
hevur tú ást til Elvar lagt,
so dyl tað ei, hin væna!”
80 “Elvari havi eg unnað væl,
síðan ið eg hann kendi,
bæði við ást og kærleika,
hvørgum okkum til skemdar.
81 Elvari havi eg unnað væl,
síðan eg hoyrdi hans navn,
bæði við ást og kærleika,
hvørgum okkum til skamm.
82 Elvari havi eg unnað væl
fram fyri aðrar sveinar,
bæði við ást og kærleika,
hvørgum okkum til meina.”
83 “Halga, tú skalt Elvar grøða,
eg vá hann við spjóti,
vil hann tær nakrar neisir vinna,
eg eri maður ímóti.”
84 Halga tók við Elvari at grøða,
tó tað var henni ímóti,
hon fann undir hans hjartarót
oddin av Geyta spjóti.
85 Grøddi hon hann í dagar,
grøddi hon hann í tvá,
inntil tann hin triðja,
tá fór hann í brynju blá.
86 Inntil tann hin triðja,
tá fór [hann] í brynju blá,
so gekk hann í hallina inn,
so vænur var garpi at sjá.
87 Tað var Elvar, jalsins son,
tók sær frú at festa,
snarliga læt til brúdleyps ætla,
læt ikki longur *fresta.
88 Tað var brúdleyp, ið boðið varð,
ikki mátti tvørra,
báðum borgum boðið varð,
tólv hundrað av hvørji.
89 Drukkið varð teirra brúdleypið,
kátt var teirra lív.
gingu bæði í eina song
Elvar og hans viv.
90 Gingu bæði í eina song
Elvar og hans vív,
síðan fór hvør, sum boðin var,
haðan heim til sín.
CCF 32 B
TSB D 128
Handrit: J. Klemmensen: Sandoyarbók DFS 68, No. 1
Útgávur:
1. R. Long: Sandoyarbók I, 1968 s. 1.
2. Føroya kvæði (Christian Matras greiddi til útgávu, 1941) Band II, Teil 1, s. 4
Heimild: Úr Sandoy. Elsebeth Joensdatter (1765-1842), Sandi, 1821.