Ániasar táttur
CCF 192 B
Einki TSB-nr.
1 Ánias fór sær
norður tá um f jørð,
at keypa sær eina byrsu
fyri sínar móður jørð.
Skulu teir [á] mjúkum armi sova,
ljósið leikar um,
lystigar vóru tær liljurnar,
tær runnu.
2 Ellivu vóru tær byrsurnar,
sum hann hevði í vali,
fyri sínar móður jørð
heimi í Gásadali.
3 “Nú havi eg keypt mær byrsuna,
burtur úr hesum vali,
fyri mínar móður jørð
heimi í Gásadali.”
4 Hann fór av Havnini,
tað fell so væl í lag,
kom suður til Suðuroyar
væl mikkjalsmessudag.
5 Settu teir Ánias
upp á Hellistanga,
so tók hann til beinini,
heim til Vágs at ganga.
6 So tók hann til beinini,
heim til Vágs at ganga,
Larvas á Nesgerði,
ímóti honum at ganga.
7 Larvas á Nesgerði,
ímóti honum at ganga:
“Mín kæri Ánias,
hvar hevur tú byrsu fangað?”
8 “Hesa somu byrsuna
burtur úr øllum valum,
fyri mínar móður jørð
heimi í Gásadali.
9 Hesa somu byrsuna,
nú síðan í fjør,
havi eg keypt
fyri mínar móður jørð.”
10 Larvas hann svaraði
Ánias upp á spott:
“Nú hevur tú fingið
keypið so gott.”
11 “Byrsuna tað havi eg
fingið mær nú so góða,
henni skal eg skjóta við
bæði at steikja og sjóða.
12 Eg skal við hesari
byrsuni tá knaka,
leggja altíð fyri hana,
hvat sum eg kann raka.
13 Nú skal eg við hesari
byrsuni skjóta,
hvat sum kemur fyri hana,
tað skal undan róta.
14 So skal eg við hesari
byrsuni skjóta,
klettarnir í homrunum
teir skulu oman róta.
15 So skal eg við hesari
byrsuni skjóta,
stíva og so stóra mastur
skal fyri borðið róta.
16 So skal eg við hesari
byrsuni prála,
kundi eg komið umsíðir
at verða ein korporál.
17 So skal eg tá hesa
byrsuna bera,
kundi eg komið umsíðir
at verða ein offiser.
18 Tá skuldi eg konginum
trúligani tænt,
kundi eg komið umsíðir
at verða ein loytinant.”
19 Tá ið teir komu
á Trungilsgeil,
tá fell regnið
teim oman yvir.
20 Tá ið teir komu
á Trungilsá,
tá fell regnið
oman teim á.
21 Ánias leggur seg
fram eftir grúgvu,
roykurin stendur upp
úr ‘maiggiare’ túgvu.
22 “Góðan dag, mín bróðir,
Jákup rak,
nú havi eg fingið byrsuna
pá mítt bak.
23 Góðan dag, bæði faðir
og so móðir,
nú havi eg fingið
bæði krút og so lóður.
24 Nakað av krútinum
havi eg nú gloymt,
tað er í mínum
vinstra lumma goymt.”
25 Ánias setir seg
uttar á gátt:
“Nú er krútið her
fyri mær vátt.”
26 Ánias bindur sær
rósur í klút,
nú er hann vorðin meistari
til at turka krút.
27 Svaraði hansara sæla móðir,
hon heldur á gullinum bjarta:
“Góðar vóru tær stundirnar,
eg bar teg fyri mínum hjarta.”
28 Svaraði hansara sæla móðir,
bæði við gleði og gleim:
“Góðari stundini vart tú gitin,
so vart tú borin í heim.”
29 Ánias stoytir sær
krútið á pott,
tað var hansara sæla móðir,
hon líkar tað ikki gott.
30 Krútið tað tekur nú
á pottinum at braka,
Ánias eftir sneisini
upp undir tí at raka.
31 Ánias tóktist
at sita væl so fast,
hann varð leysur við jørðina,
tá ið krút á potti brast.
32 Ikki visti Ánias tá av,
fyrr enn tað brast,
fleyg hann so í loftið upp,
líka í ein hast.
33 Hann fór upp í tróðrið
við tað sama ljóð,
hann kom opin dettandi
í ein kálvaflór.
34 Ánias liggur
í flórinum og spjálkar:
“Hoyr tú tað, mín sæla móðir,
kom mær nú til hjálpar!”
35 Ánias liggur í flórinum
og rópar av tungari neyð:
“Hjálp mær nú, mín sæla móðir,
hetta verður mín deyð!”
36 Tað var hansara sæla móðir,
sær út í hansara maga,
hon tekur um hansara bæði bein,
upp úr flóri at draga.
37 Tíggju byttur vórðu á hann bornar,
tvagstampurin hálvur,
tá lá hann so fittur og snoðin
sum ein sloktur kálvur.
38 Tað var hansara sæla móðir,
hon vaskar honum í *runu,
Ánias rópar tá:
“*Bruni og *bruni.”
39 Tað var hansara sæla móðir,
tók *runu upp á sín fingur,
Ánias hann rópar:
“Tað bæði svíður og stingur.
40 Inn kemur Símun
og klær sær um kinn:
“Upp hava tey brent
míni leiguskinn.
41 Upp hava tey brent
tey húsini tvey.”
Elseba, systir hansara,
hon átti tey.
42 Til svaraði Ánias,
alt við einum eista:
“Oftum hevur stórur eldur
komið av lítlum neista.”
43 So var hann brendur tá,
Ánias drongur,
húðin niður fyri
eyguni hongur.
44 So var hann brendur tá,
Ánias drongur,
húðin niður fyri
munnin hongur.
45 Ánias legðist tá
sjúkur av ekka,
tað var [eingin] í Porkeri,
sum hann fekk til at drekka.
46 Ánias legðist tá
sjúkur av sviða,
tað var eingin í Porkeri,
sum hann fekk til at tiga.
47 Ánias legðist tá
sjúkur av pínu:
“Hoyr tú tað, mín sæli faðir,
heilsa móður míni!”
48 Tá ið hann hevði ligið
í mánarnar tógva,
tá mundi einki
uttan jakslirnir glógva.
49 Tá ið hann hevði ligið
í mánarnar tveir,
tá lysti Ánias
at fá sær krút og lóður.
50 Tá ið hann hevði ligið
í mánamar tríggjar,
síðan lystir Ánias
sína byrsu at síggja.
51 “Nú skal eg krútið
á fýrpannu at laða,
síðan skal hon ongan mann
meiri skaða.
52 Tað fyrsta skotið,
sum Ánias skeyt,
beinini undan sínari
móður tá breyt.
53 Tað fyrsta skotið
sum Ánias rendi,
beinið undan sínari
móður tá brendi.
54 “Nú havi eg skotið
mína móður í mola,
hevði hon fingið í reyvina,
so hevði hon betur tolað.”
55 Ánias og Larvas
teir ganga niðri á Heygum,
turka teir tárini
hvør av annans eygum.
56 Ánias og Larvas
teir ganga niðri á Bakka,
alt mundi Ánias
um sína móður snakka.
Skulu teir [á] mjúkum armi sova,
ljósið leikar um,
lystigar vóru tær liljurnar,
tær runnu.
CCF 192 B
Einki TSB-nr.
Handrit: Hanus Hanusson: Fugloyarbók (undan 1854), nr. 71 (AM, Access. 4).
Útgávur:
1. Føroya kvæði (N. Djurhuus greiddi til útgávu 1972), Band VI, s. 304.
2. Føroya kvæði (Inngangur og úrtøk eftir Dánjal Niclasen, 2005) 36. bind, s. 26.
Heimild: Úr Fugloy: Hanus Hanusson, Sjeyndi Hanus (1794-1854), Hattarvík, undan 1854.