BASUR – ÚR METALI OG VATNI
75
Í flestu basum eru metal-jonir og hydroxid-jonir.
Tað eru serliga metalini í 1. og 2. høvuðsbólki í
grundevnaskipanini, sum gera basur. Ammonium-
hydroxid er tó eitt undantak.
Basan ammoniumhydroxid, sum vit
vanliga nevna ammoniakkvatn, hevur
serstøðu ímillum basurnar. Í staðin fyri
metal-jonina er her ein samansett jon,
ammonium-jonin NH
4
+
, sum í nógvum
reaktiónum virkar sum ein metal-jon.
Ammoniakkvatn verður gjørt við at loysa
gassevnið ammoniakk, NH
3
, í vatni. Tá
hendir hetta:
Navn
Natriumhydroxid
Calciumhydroxid
Bariumhydroxid
Ammoniumhydroxid
Formil og jonir í basuni
NaOH
→
Na
+
+ OH
–
Ca(OH)
2
→
Ca
2+
+ 2 OH
–
Ba(OH)
2
→
Ba
2+
+ 2 OH
–
NH
4
OH
→
NH
4
+
+ OH
–
Kendar basur
Nakrar basur
Í talvuni niðanfyri eru heiti og formlar á nøkrum
kendum basum. Talvan vísir jonirnar, sum eru í
teimum ymsu basunum:
NH
3
+ H
2
O
→
NH
4
+
+ OH
–
