UPPFINNINGAR, SUM HAVA BROYTT TILVERU OKKARA
108
Stilligaffil, sum fær luftina
um seg at sveiggja.
Telefon
Tá ið ein lutur verður settur at sveiggja, koyrir
hann undir luftina, so hon í skiftum verður trýst
saman og víðkað. Hesar trýstbroytingar fara so í-
gjøgnum luftina, og tá ið tær raka oyru okkara,
hoyra vit ljóð. Ljóðgevin kann t.d. vera ein rødd
ella ein stilligaffil.
Í einari telefon verður ljóðið gjørt um til elektrisk
signal, sum fara ígjøgnum ein leiðara ella tráðleyst,
sum í fartelefonum. Í hinum endanum verður
signalið so aftur gjørt um til ljóð.
Elstu telefonirnar høvdu tvey horn. Annað
– mikrofonin – var at tosa í. Hitt – hoyritelefonin
– var at lurta í.
Vit skulu nú siga eitt sindur um, hvussu mikrofon
og hoyritelefon virka. Nógv sløg eru av mikro-
fonum, men í mong ár vóru næstan bara brúktar
kolkorns-mikrofonir.
Felagsroynd. Hvussu virkar ein
kolkorns-mikrofon
Vit gera uppstillingina, sum myndin niðanfyri
vísir. Trýsta vit á metalkassan við kolkornum,
verður koldustið trýst fastari saman, mótstøðan
minkar, og peran lýsir bjartari. Streymstyrkin í
ringrásini broytist so statt við trýstinum á kassan.
Í kolkorns-mikrofonini er ein slíkur kassi við kol-
dusti. Tá ið ljóðið rakar tunnu metalplátuna, fer
hon at sveiggja, og kolið verður trýst saman, meiri
ella minni. Av hesum standast sveiggj í telefon-
streyminum, og hesi sveiggj kunnu verða flutt
langa leið ígjøgnum telefontræðrirnar.
Í hoyritelefonini hjá móttakaranum verða streym-
sveiggini aftur gjørd um til ljóðsveiggj.
Kolkorn
Kolkubbi
Tunn pláta
Uppstilling at kanna, hvussu
ein kolkornsmikrofon virkar.
Kassi við
Kolkornum.
