60
VEÐURLAG OGVØKSTUR
Veðrið er ógvuliga ymiskt í ymsu heimspørt
unum. Summastaðni er ísakalt. Onkrastaðni
er glopraregnnæstanhvønndag, og aðrastaðni
bíða tey eftir regni í fleiri ár. Tá ið vit siga
veðurlag, hugsa vit um veðrið, sum er vanligt í
einumøki í eitt ávíst áramál. Veðurlagið hevur
stóran týdning fyri, hvørjar plantur og dýr
kunnu liva á staðnum. Tað hevur eisini stóran
týdning fyri okkummenniskju.
Var einki lofthav, var einki lív
Lofthavið er tann luftin, sum er uttan um jarðar
knøttin. Var einki lofthav, høvdu ikki verið livilíkindi
á jørðini, – hvørki hjá menniskjum, dýrum ella plan
um.
Úr lofthavinum fáa vit oxygen, sum vit anda.
Lofthavið verjir okkum eisini fyri vandamiklu
strálunum frá sólini og forðar fyri, at orkan frá sólini
hvørvur út aftur í rúmdina.
Lofthavið er úr turrari luft og vætu.
Tann turra luftin er úr
nitrogen
(køvievni)
(78%) og oxygen (21%).
Í lofthavinum eru harumframt
vakstrarhúsgass
, so sum
carbondioxid
(koltvísúrevni) og metan. Hesi eita
soleiðis, tí at tey saman við vatn
dampi elva til vakstrarhúsárin.
Veðurlag og
vøkstur
Veltur í
bríkum á Bali í
Indonesia.
