Rokning 1c - Lærarabók - page 4-5

5 4
„dagsins tal“ er eitt makað tal ella eitt
stakt tal.
Ger t.d. laminerað skelti við tekstinum
MAKAÐ TØL og STØK TØL. Lat tey
hanga nær við talvuna. Hóskandi stødd
er eitt A4–ark, klovið eftir longdini.
Fyri hvørt tal, sum vit kanna, kunnu
næm­ingarnir koma upp, taka rætta
skeltið og heingja tað á talvuna. Á síðu 9
er greitt frá, hvussu hetta virksemið
kann verða víðkað.
Pappírsdukkur ella aðrar dukkur og
toydýr eru góð at gera søgur um, har
tølini koma upp í part. Tað kunnu vit t.d.
gera, tá ið vit seta okkum saman og siga
frá søgum, sum næm­ingar­nir geva sítt
íkast til. Ein annar máti er, at næm­
ingarnir gera sínar egnu dukkur úr
pappíri ella øðrum (kann umboða seg
sjálvan) og eru saman í bólkum um at
gera søgur. Gera næmingarnir pappírs­
dukkur, er hent at laminera tær.
STØKTØL
MAKAÐTØL
talvuni. Vit kunnu eisini brúka
Avritssíðurnar 33–42 í Avritsmappu 1–4.
Dagfesting
Vit mæla til at byrja hvønn dag við at
skriva dato og vikudag á talvuna. Á
henda hátt gera vit vart við bæði tølini,
nøvnini á vikudøgunum, mánaðunum og
árstíðunum.
Virksemi við uppvørpu
ella samvirknari talvu:
makað tøl og støk tøl
Fyri hvørt tal, sum vit fara í holt við,
kunnu vit leggja líka nógvar brikkar
fram. Royn at gera rektangul eins og á
myndunum á síðu 4. Ber til at gera
rektangul úr brikkunum, so er talið eitt
makað tal. Loypur ein brikkur av, er tað
eitt stakt tal. So við og við kunnu
næmingarnir koma upp at vísa, um
Annað virksemi
Tað hevur nógv at siga, at næmingar­nir
síggja talstavirnar í ymsum høpi og vístar
á ymsan hátt. Næmingarnir kunnu t.d.
liggja á gólvinum og gera tal­stavirnar við
kroppinum. Tey kunnu brúka armarnar
at gera stórar tal­stavir í luftini, og tey
kunnu fara sam­an tvey og tvey og skriva
talstavir á bakið hvør á øðrum og spæla
„git, hvat tal eg skrivaði“.
Tað er eisini gott at arbeiða við
tal­stavunum uttandura. Skriva tal­stavir­
nar við einum pinni t.d. í sand ella mold
ella við kriti á asfalt. Ger tølini við
steinum ella bløðum. Takið myndir av
tølunum, sum tit skriva ella gera, og
heingið tey upp í skúla­stovuni.
Tað kann vera hent at hava eina tal­linju
eins og ta á síðu 4 hangandi í skúla­
stovuni,t.d. ber til at skriva tølini á hvør
sítt A4-ark og heingja tey uppi yvir
Tey kunnu t.d. hyggja at tal­linjuni á síðu
4 at minna seg á rað­fylgjuna á tølunum
og talstavirnar. Vís næm­ingunum, at
aftan á 10 verða tal­stavirnir frá 1 til 9
endur­tiknir við einum eitttali framman­
fyri. Tit kunnu eisini gjøgnumganga tølini
frá 0 til 20, áðrenn farið verður undir
upp­gávuna.
Størri avbjóðing
Næmingarnir kunnu fara á talveiðu, t.e.,
at tey skulu leita eftir talstavum ymsa
staðni, úti ella inni. Her eru nøkur dømi:
ferðsluskelti, gøtu­nummar, prís­merki,
desiliturmál, síðu­tøl í einari bók,
fjarstýrarar, tele­fon­bók o.s.fr.
Leita næmingarnir í dagbløðum og
viku­bløðum, kunnu teir klippa tal­stavir
út og líma teir á eina talvu.
Einfaldari
Arbeiðið kann gerast einfaldari við at
næm­ingarnir sleppa at vísa tølini á
ymsan hátt. Tey kunnu vísa talið við at
finna líka nógvar kubbar ella brikkar, ella
við at rætta talið á fingrum upp. Næsta
stig er at tekna hesar mongd­ir­nar. Fyri
at leggja dent á, at tað er talið á lutum,
tað snýr seg um, eiga vit at biðja
næmingarnar tekna so einfalt, sum til
ber. Tey skulu síðan tekna teljistrikur –
so at tey fara frá tí ítøkiliga til eitt
úrtøkiligt tekn. Síðan kunnu vit stuðla
næmingunum til so við og við at nýta
talstavirnar.
Allir næm­ingarnir eiga at skriva
tal­stavirnar og soleiðis fáa fín­rørslu­liga
venjing.
Næmingarnir kunnu loysa upp­gávuna
niðast á síðu 5, hóast teir ikki hava
„lært“ tølini upp í 20 ella ivast í teim­um.
Hvat er at gera?
 Síða 4
Læra at skriva talstavir
Tosa við næmingarnar um ymsar
mátar at vísa 1, 2 og 3. Tekna okkurt á
talvuna, sum vísir hetta, t.d. trý súrepli.
n Hvussu kunnu vit vísa, hvussu nógv eru
her? (Skriva „3“ ella „trý“, rætta tríggjar
fingrar upp, tekna tríggjar teljistrikur, siga
trý á øðrum málum: „tre“, „þrjú“, „three“,
„drei“ …)
Á hesum síðunum skulu næmingarnir
læra seg at skriva teir formligu tal­
stavirnar. Á tey tómu plássini skulu
næm­ing­ar­nir tekna. Ein lut til talið 1,
tveir lutir til 2 o.s.fr. Minn næm­ing­ar­nar á,
at teimum nýtist ikki at tekna so neyvt.
Tað, sum um ræður, er, at tey tekna
rætta talið á lutum.
Í teir tómu puntarnar undir hvørj­um
tali skulu tey skriva tal­tekn­ini. Ansa væl
eftir, at tey skriva rættan veg.
 Síða 5
At telja
Næmingarnir telja, hvussu nógvir
lutir eru av hvørjum slagi: Beinkir,
ryggsekkir, trø og bóltar. Tey skriva talið í
puntarnar undir myndini. Summi fara
kanska at skriva telji­strikur. Vit eiga at
biðja næmingarnar nýta ein hátt, sum tey
duga og vilja nýta. Telji­strikur eru væl
egnaðar, tá ið talan er um fáar lutir,
serliga tí at tær eru lætt­ar at tekna, men
samstundis ræður um, at næmingarnir
fara at nýta tal­stavirnar.
Raðfylgjan á stavunum
Næmingarnir tekna strikur frá 0
til 20.
0 1 2 3 4 5 6 7 9 10 8
2
tvey
3tr ý
0 1 2 3 4 5 6 7 9 10 8
0 1 2 3 4 5 6 7 9 10 8
1
eit t
1•Tølini 0–20
4 • Tekna rætta talið á lutum í rútin og skriva tølini. Ger tær ómak, tá ið tú skrivar tølini – hygg at fyrimyndini.
Tekna ein lut.
www.snar.fo/rokning
Hvussu nógv?
Tekna strikur. Byrja í 0.
5
• Tel og skriva tøl í rútarnar. Tekna strikur millum tølini.
Støddfrøðiligt innihald
n Talteknini 1, 2 og 3
n Finna tal á lutum við at vita, at tá
ið talt verður, er tað seinasta
talorðið, sum ásetur mongdina
n Tal á lutum umboðað við
talstavum
n Raðfylgjan á talstavunum
Tilfar/amboð
n Møguliga pappírsdukkur ella
tílíkt at gera roknisøgur við, og
teljibrikkar ella aðrar ítøkiligar
lutir at gera mongdir við