MAGNETIR
96
Felagsroynd. Ein magnet, sum kann
snara allar vegir
Ein sterk magnetstong verður spent føst í eitt stativ,
sí mynd. Vit nærkast magnetstongini við roynd-
armagnetini og síggja, at lítla magnetin verður
standandi í somu støðu, hóast vit við royndar-
magnetini á sama plássi snara skaftinum ymsar
vegir.
Flyta vit royndarmagnetina til onnur pláss sam-
mett við magnetstongina, síggja vit, at royndar-
magnetin á hvørjum plássi hevur eina fasta støðu
í rúmdini.
Tá ið ein lítil royndarmagnet, sum í hesum føri,
soleiðis verður ávirkað av einari magnetiskari
kraft, siga vit, at vit hava eitt magnetiskt felt. Norð-
pólurin á royndarmagnetini vísir kósina á mag-
netfeltinum, og snarandi kraftin sigur okkum,
hvussu sterkt magnetfeltið er. Er kraftin, sum snar-
ar royndarmagnetina í ávísa støðu, veik, er feltið
veikt. Er snarandi kraftin sterk, siga vit, at feltið
er sterkt.
Tá ið vit nærkast pólunum á magnetstongini,
merkist, at her er feltið sterkt. Við norðpólin hevur
feltið kós burtur frá pólinum. Við suðurpólin hev-
ur feltið kós inn ímóti pólinum.
Um miðjuna á magnetstongini merkist væl, at felt-
ið er nógv veikari, og at feltið her er javnfjart við
magnetstongina sjálva.
Jørðfeltið, t.e. magnetfeltið um Jørð-
ina, hevur kós, sum var ein magnet-
stong inni í miðdeplinum í Jørðini, við
suðurpólinum peikandi norðureftir.
Henda magnetin skuldi staðið nøkur
stig frá jarðarásini, t.e. ásini, sum Jørðin
melur um. Jarðarásin gongur ígjøgnum
miðdepilin í Jørðini og ígjøgnum geograf-
isku pólarnar á Jørðini. Har, sum linjan
ígjøgnum hugsaðu magnetstongina inni í Jørðini
rakar jarðarskorpuna, eru magnetisku pólarnir.
Feltið um eina magnetstong verður
kannað við einari lítlari royndarmagnet,
sum kann snara frítt.
Geografiski
Suðurpólurin
Magnetiski
Suðurpólurin
Magnetiski
Norðpólurin
Geografiski
Norðpólurin