LESA
HEIMA
LESI-
MENNINGIN
HJÁ
BARNINUM
Jaligar
fyrimyndir
Atgongd til
skrivað mál
Kunnig við
skriftmálið
(upplestur)
Eyðmerking
Gera sær
royndir
Samvirkan
virðið í myndamálinum og íbornu møguleikarnar at skapa
ein íspunnan heim við orðum. Málið gerst jarnbrotið, sum
barnið brúkar at hjálpa sær at fara út um uppløgdu veru
leikamørkini. Hetta nýggja sambandið við málið krevur,
at barnið dugir at skyna millum tað, sum sagt verður, og
tað, sum vit meina, millum form og innihald. Málið gerst á
henda hátt evni til umhugsanar.
Samanumtikið kunnu týdningarmestu staklutirnir í
fyrstu og óformligu skriftmálsvenjingini verða settir upp
á henda hátt:
Hóast eitt barn so líðandi skilur, hvussu skrift virkar og
siðvenjuna í henni, er hetta sjálvsagt ikki nóg mikið til at
gerast førur fyri at lesa. Ein fortreyt fyri at læra væl at lesa
er, at barnið hevur skilt, at orðini í talumálinum kunnu
verða býtt upp í smáar eindir, í ljóð ella ljóðeindir (fonem),
og at orðini í skriftmálinum somuleiðis kunnu verða býtt
upp í smáar eindir, bókstavir. Hevur barnið ikki tílíkt inn-
lit, kann tað ikki týða koduna og tískil heldur ikki virkið
21
MÁLSPØL - leikur og læra