royndum. Tí er mikil tørvur á at leggja skúlabólkin/for-
skúlaárið til rættis, m.a. sum ein skriftmálsliga stimbrandi
verkstað, so møguleiki kann vera fyri, at næmingar, sum
ikki hava skriftmálsligar royndir, kunnu fáa íblástur bygd
an á egnar fyritreytir og fáa neyðugu royndirnar til høldar
(
Hagtvet, 1989
).
Ikki er lætt eintýtt at lýsa lesimenning, tí leiðin at læra at
lesa er ymisk alt eftir, hvussu einstaka barnið er. Skulu vit
greina skriftmálsliga viðførið hjá børnunum í forskúlan
um, ber til at brúka kanningartilfar, t.d. bókina Tann góða
lesitilgongdin (
Sprotin, 2013
).
Stóri námsfrøðiligi trupulleikin í sambandi við hesa
spjaðing í fortreytunum er, at hon ger tað torført at finna
røttu løtuna, sum finnast má í sambandi við fortreyt
irnar hjá barninum og undirvísingina, skal ein siðbund
in byrjanarundirvísing í lesing eydnast. At tað javnan
miseydnast at finna hesa lagaligu løtuna stendst av, at
vit í siðbundnu byrjanarundirvísingini í lesing ikki nóg
væl skilja fortreytirnar hjá børnunum og heldur ikki vita,
hvørjar fortreytir eru neyðugar.
Flestu næmingarnir í einum 1. flokki eru á tí breiða vegn
um millum at vera undanlesarar og skiftislesarar/byrj
anarlesarar, men summir næmingar eru so nær við at duga
at lesa og skriva, sum teir skulu, at teir duga væl longu eftir
at hava arbeitt í stutta tíð við bókstavum og lesing. Aftur
aðrir næmingar klára við neyð og deyð at skriva navnið á
sær, og hvør nýggjur bókstavur, sum verður borin fram og
navngivin, gerst enn ein ógreið, ja, fløkjalig uppliving.
Høvuðstrupulleikin er, at long tíð kann ganga, áðrenn
børn varnast, at arbeiðið við bókstavum og lesing krev
ur heilt annan hugburð, enn børnini hava verið von við
frammanundan. Tá ið børn í tíðarskeiðinum við undanles-
31
MÁLSPØL - leikur og læra
