53
52
Roknisøgur
Bið næmingarnar gera roknisøgur. Ein
máti er at geva teimum roknistykki at
gera søgur um, t.d. 10
–
3=7 ella
12+5=17. Ein annar máti er at geva
teimum ávís tøl, sum skulu verða partur
av søguni, t.d. 5 og 9 ella 6 og 13.
Tað er eisini ein góður máti at geva
teimum eitt orð ella tvey, sum tey skulu
brúka í roknisøgunum hjá sær:
n
Fyri at fáa ávís sløg av uppgávum við ber
til at biðja næmingarnar brúka orð sum:
„
fleiri enn“,
„
til samans“,
„
missa“.
n
Fyri at gera tað eitt sindur spennandi og
hjálpa hugflognum ávegis ber til at biðja
næmingarnar brúka orð sum:
„
trøll“,
„
eiturkoppur“,
„
fótbóltsdystur“.
n
Hvussu skalt tú byrja?
n
Gev næmingunum uppgávur sum hesar:
5+5+4=
6+7+3=
4+9+1=
Bið næmingarnar seta ring um tey bæði
tølini, sum tað er snildast at byrja við at
leggja saman fyri at finna svarið í hesum
roknistykkjunum.
Lat næmingarnar gera sínar egnu
roknisøgur. Skapa vit karmarnar, er ofta
lættari hjá næmingunum at fara undir at
gera roknisøgur. Hava næmingarnir gjørt
sær pappírsdukkur (sum umrøtt á síðu
5), kunnu tey brúka tær nú. Eitt dømi
um karmar er, at næmingarnir skulu
arbeiða saman í bólkum um at stíla fyri
einum føðingardegi. Tey skulu bjóða
gestum og skipa fyri veitsluni.
Uppgávan verður so at gera eina
roknisøgu við dukkunum og við
tekningum. Næmingar, sum duga tað,
kunnu gera roknistykki við tølum at
leggja aftur at søguni.
Her eru nøkur dømi um spurningar,
sum kunnu hjálpa næmingunum á glið:
n
Tróndur hevur boðið fimm børnum úr
flokkinum í føðingardag. Harumframt
koma tvær gentur úr grannalagnum.
Hvussu nógv børn koma til samans?
Kunnu vit gera eitt roknistykki burturúr?
n
Við hús eiga tey fýra sodavatn. Hvussu
nógvar skal pápi keypa afturat, um øll
børnini skulu fáa eina sodavatn í part?
Hvussu sær roknistykkið út?
Onnur dømi um roknisøgur eru í
Lærarabók 1b
,
Avritssíða 15
.
at vita, at tað ikki er loyvt at bakka. Tá
hava tann reyði og tann blái bilurin bara
eina leið, sum teir kunnu koyra. Hinir
bilarnir hava fleiri møguleikar í at velja,
og har mugu næmingarnir rokna stigini
fyri hvørja leið sær fyri at finna ta
leiðina, sum gevur flest stig.
Størri avbjóðing
Lat næmingarnar fáa hvør sín príslista
við leikum, bókum ella øðrum. Vanliga
ber til at fáa fatur á príslistum við at
venda sær til handlarnar, sum senda teir
út.
Við at velja sær tvær og tvær vørur úr
príslistanum og finna summin av
prísinum á teimum, fáa næmingarnir høvi
at leggja størri tøl saman.
Tá ið tikið verður samanum, ræður
um at fáa næmingarnar at greiða frá,
hvussu teir gjørdu at koma fram til
loysnina, sum teir valdu.
Einfaldari
Í uppgávunum á síðu 52 kunnu
næmingarnir arbeiða við pengum. Fyrst
finna teir fram røttu upphæddina fyri
hvørja vøru og leggja síðan saman. Tað
er best at biðja næmingarnar veksla
tíggju einkrónur í eina tíggjukrónu, har
sum tað ber til. Tað ræður um at vísa
næmingunum, hvussu tað, sum tey gera
við pengarnar, kann verða teknað í
bókina, og eisini at vísa teimum á
sambandið millum tekning og tað, ið tey
skriva sum plussstykki. Uppgávan á síðu
53 verður einfaldari, um næmingarnir fáa
Hvat er at gera?
Síða 52 Venjing 2
Legg báðar upphæddirnar
saman
Næmingarnir mugu hyggja at vørunum
ovast á síðuni at finna prísirnar. Síðan
skulu tey tekna pengar og so skriva
roknistykkið. Ætlanin við hesum
arbeiðshátti er at leggja dent á tað at
veksla tíggju einkrónur til eina tíggju
krónu.
Legg báðar upphæddirnar
saman
Næmingarnir velja sjálvir vørurnar og
finna út av, hvussu nógv tær kosta til
samans. Svarið skal verða skrivað sum
eitt plussstykki.
Rokna
Næmingarnir rokna uppgávurnar
og skriva svarið. Tá ið tikið verður
samanum, eigur at verða víst á, hvussu
tað ger útrokningina einfaldari, tá ið
tíggju einkrónur verða vekslaðar til eina
tíggjukrónu.
Síða 53 Vit arbeiða saman
Næmingarnir gera fimm vegir.
Teir ganga allir frá Byrja og enda
á hvør sínum máli. Næmingarnir kunnu
brúka fimm ymiskar litblýantar, men tað
er ikki neyðugt. Tað ræður um at finna
tann vegin, sum gevur flest stig. Tann
reyði bilurin skal á tað reyða málið, bláur
bilur á tað bláa málið o.s.fr. Tað er ikki
loyvt at fara meira enn eina ferð gjøgnum
hvønn talsirkul við hvørjum bili (liti).
Hendan uppgávan eggjar næming
unum til at granska ymsar møguleikar,
og tey fara helst at royna nógvar ferðir,
so tey finna ta leiðina, sum gevur
hvørjum bili flest stig. Vit mæla tí til at
avrita hesa síðuna í fleiri eintøkum til
hvønn næmingin, so tey kunnu bíða við
at tekna í bókina, til tey hava funnið
endaligu loysnina.
Avritini kunnu saktans vera svørt/hvít,
eftirsum næmingarnir kunnu hyggja í
bókina a finna rætta litin á bilum og
málum.
52
2 • Pluss og minus við tølunum upp í 20
•
Kanna, hvat vøran kostar, tekna pengarnar og set ring um tíggju krónur. Skriva roknistykkini og rokna.
Ger uppgávur. Tekna vørur og skriva roknistykki við svari.
Rokna og skriva svar.
Hvussu nógv til samans? Tekna pengarnar. Ger ein tíggjara og rokna.
Vel vørur og rokna.
Rokna.
Venjing 2
9 + 4 =
4 + 7 =
13 + 7 =
14 + 5 =
19 – 8 =
17 – 8 =
+ =
+ =
3 KR
9 KR
8 KR
4 KR
9 KR
5 KR
11 KR
12 KR
6 KR
Lakressbátar
10 + 2 = 12
+ =
Lakressbátar
+ =
+ =
Prøve
•
Vit arbeiða saman
53
Koyr til málið. Grønur bilur fer í grøna málið, bláur í bláa málið o.s.fr. Bilurin við flestu stigunum vinnur.
Hvør bilur fær flest stig?
3
+
5
-
4
+
6
-
2
-
3
+
4
-
4
+
6
+
5
-
2
+
3
-
3
+
4
+
2
+
6
+
2
-
4
+
3
Mál
Mál
Mál
Mál
Mál
Byrja
-
5
Tað ber eisini til at nýta Avritssíðu 44,
Talrøð 1, í
Avritsmappu 1–4.
Ger aðrar talvur sum hesar við størri
tølum, men næmingarnir kunnu
framvegis leypa 2, 3 og 5 í senn.
+5
-2 10 15
8
+2
-3 14 16
11
Støddfrøðiligt innihald
n
Additión og subtraktión við
tølum upp í 20
Annað virksemi
Talvurokning
Avrita hesar talvurnar. Bið næmingar
nar seta røttu tølini í teir tómu
puntarnar.
